خطرناک‌ترین مواد مخدر برای مغز

شفقنا زندگی – اعتیاد یک نیروی قدرتمند است که می‌تواند نحوه عملکرد مغز ما را تغییر دهد و اغلب منجر به از دست رفتن کنترل افراد بر اعمال خود می‌شود. در میان مواد بسیاری که وجود دارند، برخی به دلیل اثرات آنها بر سیستم «پاداش مغز»، به عنوان مواد بسیار اعتیادآور شناخته می‌شوند.

به گزارش سرویس ترجمه شفقنا زندگی ، براساس گزارش پایگاه علمی لایو ساینس، پنج مورد از اعتیادآورترین مواد مخدر موجود را بررسی خواهیم کرد و نحوه عملکرد آنها را توضیح می‌دهیم و برخی از یافته‌های کلیدی تحقیقات را به زبان ساده بیان خواهیم کرد.

اولین مورد در این لیست هروئین است. نوعی اوپیوئید که هم خطرناک و هم بسیار اعتیادآور است. هنگامی که فردی هروئین استفاده می‌کند، مغز او با دوپامین، ماده شیمیایی که باعث احساس لذت شدید می‌شود، پر می‌گردد. این هجوم آنقدر شدید است که اغلب حتی پس از یک بار مصرف، باعث ایجاد میل به مصرف بیشتر می‌شود.

با گذشت زمان، هروئین نحوه پردازش دوپامین توسط مغز را تغییر می‌دهد و لذت بردن از فعالیت‌های روزمره را دشوارتر می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف‌کنندگان هروئین برای به دست آوردن همان اثر اولیه به مقدار بیشتری از دارو نیاز دارند.

مورد بعدی کوکائین است. این محرک نیز دوپامین مغز فرد را هدف قرار می‌دهد. کوکائین از جذب مجدد دوپامین توسط مغز جلوگیری می‌کند و مقدار زیادی از آن را در مغز باقی می‌گذارد. این باعث ایجاد احساس سرخوشی و انرژی زیاد می‌شود، اما اثرات آن کوتاه مدت هستند.

هنگامی که مغز سعی می‌کند خود را متعادل کند، مصرف‌کنندگان اغلب دچار افت می‌شوند که می‌تواند منجر به میل شدید به مصرف دوباره شود.

نیکوتین که در سیگار و سایر محصولات تنباکو یافت می‌شود، ماده دیگری است که بسیار اعتیادآور است. بر خلاف هروئین و کوکائین، نیکوتین «هیجانی» چشمگیر ایجاد نمی‌کند. در عوض، با تحریک آزادسازی دوپامین در مقیاس‌های انفجاری کوچکتر، ظریفتر عمل میکند.

قدرت اعتیادآور نیکوتین در نحوه اتصال آن به مغز و مرتبط کردن آن با عادات روزمره  مانند نوشیدن قهوه یا استراحت کردن نهفته است که این مساله ترک آن را بسیار دشوار می‌کند.

مطالعات نشان می‌دهد که اکثر سیگاری‌ها دوست دارند سیگار را ترک کنند، اما فقط تعداد کمی بدون کمک موفق می‌شوند که نشان‌دهنده اعتیادآور بودن نیکوتین است.

الکل ماده‌ای است که به طور گسترده استفاده می‌شود، اما برای برخی از افراد بسیار اعتیادآور است. الکل بر چندین انتقال‌دهنده عصبی در مغز، از جمله دوپامین و GABA، که بر خلق و خو، آرامش و لذت اثر دارند، تأثیر می‌گذارد.

در حالی که نوشیدن متوسط الکل ممکن است برای همه به اعتیاد منجر نشود، برخی از افراد به دلیل عوامل ژنتیکی و مغز آسیب‌پذیرتر هستند. مصرف مزمن الکل می‌تواند ساختار و عملکرد مغز را تغییر دهد و ترک آن را حتی زمانی که عواقب منفی آن واضح است، دشوار می‌کند.

تحقیقات نشان می‌دهد که اعتیاد به الکل یکی از شایع‌ترین اشکال سوء مصرف مواد در سراسر جهان است و سالانه به مرگ میلیون‌ها نفر منجر می‌شود.

در نهایت، مت‌آمفتامین که اغلب مت نامیده می‌شود، ماده دیگر است. این محرک با آزادسازی مقادیر زیادی دوپامین، سرخوشی طولانی‌مدت ایجاد می‌کند. مت بسیار خطرناک است زیرا باعث آسیب قابل توجهی به سیستم دوپامین مغز می‌شود.

این مورد نه تنها منجر به اعتیاد می‌شود، بلکه مصرف‌کنندگان را با مشکلات بلندمدت مانند از دست دادن حافظه، بی‌ثباتی عاطفی و مشکل در تجربه لذت رها می‌کند. مطالعات تصویربرداری مغز نشان داده‌اند که حتی پس از ترک مت، ممکن است سال‌ها طول بکشد تا مغز بهبود یابد، اگر اصلا بهبودی در کار باشد.

این خبر را در اینجا ببینید.