از کجا بفهمیم هارد ویروسی شده | بازیابی هارد ویروسی

وقتی صحبت از هارد اکسترنال یا حتی هارد داخلی لپ‌تاپ و کامپیوتر می‌شود، یکی از ترسناک‌ترین سناریوها ویروسی شدن هارد است. ویروس‌های کامپیوتری تنها به فایل ‌های سیستمی حمله نمی‌کنند؛ بلکه می‌توانند به ‌راحتی اطلاعات روی هارد اکسترنال یا حتی هارد داخلی را هدف بگیرند. حالا سوال اصلی این است: از کجا بفهمیم هارد ویروسی شده؟ و اگر هارد آلوده شد، چطور می‌توانیم اطلاعاتش را بازیابی کنیم؟

علائم ویروسی شدن هارد اکسترنال یا داخلی

1. ناپدید شدن اطلاعات هارد اکسترنال یا اینترنال: یکی از اولین نشانه‌های هارد ویروسی شده، غیب شدن فایل‌ها و پوشه‌ها است. ممکن است به‌ نظر برسد که اطلاعات پاک شده، اما در واقع ویروس آن‌ها را مخفی کرده یا به ‌صورت مخفی (Hidden) تغییر داده است.
2. عدم دسترسی به فایل‌ها: اگر فایل‌های داخل هارد باز نمی‌شوند یا هنگام باز کردن آن‌ها با ارور مواجه می‌شوید، این هم نشانه‌ای از ویروسی شدن هارد است. برخی ویروس‌ها فایل‌ها را رمزگذاری می‌کنند یا دسترسی شما را به آن‌ها محدود می‌کنند.
3. نمایش فایل‌های ناشناس: گاهی اوقات بعد از اتصال هارد اکسترنال به کامپیوتر، فایل‌هایی با نام‌های عجیب یا پسوندهای ناشناس روی آن ظاهر می‌شوند. این فایل‌ها می‌توانند ویروس یا بدافزار باشند.
4. کاهش شدید سرعت هارد: اگر ناگهان سرعت کپی، باز کردن یا انتقال فایل‌ها به‌ شدت افت کند، احتمال دارد که یک بدافزار در حال فعالیت روی هارد باشد. این مشکل حتی روی بهترین هارد برای PS5 هم می‌تواند رخ دهد اگر با سیستم‌های آلوده متصل شده باشد.

چرا هارد ویروسی می‌شود؟

• اتصال به سیستم آلوده: رایج‌ترین دلیل ویروسی شدن هارد، اتصال به کامپیوتر یا لپ‌تاپ آلوده است. مخصوصاً هارد اکسترنال که بین چند دستگاه جابجا می‌شود، بیشتر در معرض خطر قرار دارد.
• دانلود فایل‌های آلوده: اگر از اینترنت فایل‌هایی دانلود کنید و مستقیماً روی هارد ذخیره کنید، احتمال آلوده شدن بالا می‌رود.حتی بهترین هاردهای برای  PS5 هم از این قاعده مستثنی نیست.
• نبود آنتی ‌ویروس یا سیستم امنیتی: هاردهایی که بدون اسکن به سیستم متصل می‌شوند یا فایل‌ها بدون بررسی منتقل می‌شوند، بیشتر در معرض خطر هستند.

چطور ویروسی شدن هارد را بررسی کنیم؟ (گام‌به‌گام)

1. بررسی مخفی شدن فایل‌ها

• وارد File Explorer  شوید.
• به بخش View بروید و گزینه Hidden items را فعال کنید.
• اگر فایل‌های شما دوباره ظاهر شدند، هارد آلوده به ویروسی شده که اطلاعات را مخفی می‌کند.

1. اسکن هارد با آنتی‌ ویروس به ‌روز: یک آنتی‌ ویروس قدرتمند و آپدیت شده مثل  Kaspersky، Bitdefender  یا Windows Defender را اجرا کنید و هارد را کامل اسکن کنید.
2. چک کردن تسک منیجر: اگر بعد از اتصال هارد، پردازش‌های مشکوک در Task Manager ظاهر شدند، احتمال وجود ویروس بالاست.

روش‌های رفع مشکل ویروسی شدن هارد اکسترنال

روش اول: پاکسازی با آنتی‌ویروس

بهترین و ساده‌ترین روش این است که هارد را اسکن و تمیز کنید. البته ممکن است بعضی از ویروس‌ها به‌ قدری پیچیده باشند که نیاز به ابزارهای تخصصی‌تر داشته باشید.

روش دوم: بازیابی اطلاعات هارد ویروسی شده با نرم ‌افزارهای ریکاوری

گاهی ویروس‌ها فایل‌ها را خراب یا حذف می‌کنند. در این حالت باید از ابزارهای ریکاوری استفاده کنید:

اگر اطلاعات هارد کاملاً حذف شد، چکار کنیم؟

• 1. فرمت نکنید: بزرگ‌ترین اشتباه این است که هارد را سریع فرمت کنید. فرمت کردن شانس ریکاوری هارد را به ‌شدت پایین می‌آورد.
  2. هارد را از دستگاه جدا کنید: تا زمانی که مطمئن نشدید راهی برای بازیابی اطلاعات هارد ویروسی شده وجود ندارد، هارد را به سیستم‌های دیگر متصل نکنید.
  3. به متخصص مراجعه کنید: اگر اطلاعات حیاتی دارید، بهتر است به مراکز ریکاوری هارد مراجعه کنید که ابزارهای حرفه‌ای و کلین‌روم دارند.

پیشگیری از ویروسی شدن هارد اکسترنال

• آنتی‌ ویروس همیشه فعال باشد: یک آنتی ‌ویروس قوی روی همه دستگاه‌هایی که هارد به آن‌ها وصل می‌شود، نصب کنید.
• از منابع نامطمئن دانلود نکنید: از سایت‌های ناشناس یا لینک‌های مشکوک دانلود نکنید.
• قفل امنیتی روی هارد بگذارید: بعضی هاردهای اکسترنال جدید امکان رمزگذاری یا قرار دادن قفل دارند که امنیت بیشتری فراهم می‌کند.

آیا ویروس می‌تواند باعث سوختن هارد اکسترنال شود؟

• 1. ویروس‌ها با سخت ‌افزار به ‌طور مستقیم کاری ندارند: ویروس‌ها و بدافزارهایی که برای هارد اکسترنال یا فلش‌ها طراحی می‌شوند، بیشتر روی داده‌ها و نرم ‌افزارهای سیستمی اثر می‌گذارند. آن‌ها به قطعات فیزیکی مثل برد، موتور، هد یا پلاترهای داخل هارد دسترسی ندارند. یعنی ویروس مستقیماً باعث سوختن هارد نمی‌شود.
  2. اما ویروس‌ها می‌توانند عمر هارد را کوتاه کنند: ویروس‌هایی که دائم باعث اجرای بی‌وقفه هارد می‌شوند یا از تکنیک‌هایی مثل Read/Write Loop استفاده می‌کنند، می‌توانند هارد را فرسوده کنند. مخصوصاً اگر هارد شما از نوع HDD (مکانیکی) باشد، چون مکانیزم مکانیکی آن (چرخش دیسک و حرکت هد) نسبت به استفاده طولانی‌مدت حساس‌تر است.

در نتیجه، اگر ویروس باعث شود که هارد مرتباً در حال کار باشد یا به ‌طور مداوم پر و خالی شود، ممکن است بعد از مدتی خراب شود — ولی این با سوختن ناگهانی فرق دارد.

• 1. ویروس‌های Firmware-Level و خطرات خاص آن‌ها: برخی ویروس‌های پیشرفته (که بیشتر در هدف‌گذاری‌های خاص استفاده می‌شوند) می‌توانند فریم‌ور هارد (Firmware) را آلوده کنند. فریم‌ور در واقع مثل “سیستم‌عامل داخلی” هارد است که کارهای حیاتی مثل شناسایی توسط سیستم و مدیریت خواندن/نوشتن را انجام می‌دهد.

اگر فریم‌ور به هم بریزد یا توسط ویروس به ‌شدت دستکاری شود، ممکن است هارد دیگر بوت نشود یا اصلاً توسط کامپیوتر شناسایی نشود. توی این شرایط سوختن منطقی اتفاق می‌افتد که البته با روش‌های پیشرفته بازیابی اطلاعات قابل‌حل است.

• 1. تاثیر گرمای بیش از حد (عامل غیرمستقیم): برخی ویروس‌ها باعث می‌شوند هارد شما مرتباً تحت فشار پردازشی قرار بگیرد (مثلاً با ایجاد فایل‌های جعلی، انجام عملیات مخفی در بک‌گراند یا کپی بی‌وقفه اطلاعات). این فشار مداوم می‌تواند دمای هارد را بالا ببرد.

افزایش دمای مداوم، به قطعات داخلی مثل هد خواندن/نوشتن و موتور چرخاننده دیسک آسیب می‌زند. اگر سیستم خنک‌سازی مناسبی نداشته باشید (خصوصاً توی لپ‌تاپ یا کیس‌های فشرده)، ممکنه هارد بسوزه یا سکتورهای فیزیکی آسیب ببینن.

کلام پایانی

ویروسی شدن هارد کابوس هر کاربری است، اما با دانستن نشانه‌ها و روش‌های ریکاوری، می‌توانید اطلاعات مهم را نجات دهید. اگر هاردی برای سیستم و استفاده شخصی خود می‌خرید، حتماً به امنیت و سازگاری آن توجه کنید. در نهایت اگر اطلاعاتی ارزشمند دارید، همیشه از آن بکاپ بگیرید تا در برابر هر مشکلی ایمن باشید./۴۲۷۰۸۴