زگیل تناسلی (Genital Warts) یک بیماری پوستی است که می‌تواند به تغییرات سلولی در دهانه رحم منجر شده و در نهایت به سرطان دهانه رحم و برخی از سرطان‌ها ختم شود. زگیل تناسلی می‌تواند تأثیرات زیادی بر سلامت زنان داشته باشد. این تأثیرات نه تنها از نظر جسمی بلکه از نظر روانی نیز ممکن است برای فرد بسیار آزاردهنده باشد. دو نوع HPV 16 و HPV 18 مهمترین و خطرناک ترین نوع هستند و می توانند باعث سرطان دهانه رحم شوند. در این مقاله، به بررسی علمی «ارتباط بین ویروس HPV و سرطان دهانه رحم، نقش واکسیناسیون در پیشگیری از این بیماری‌ها، اهمیت تست‌های غربالگری مانند پاپ اسمیر و ضرورت درمان‌های زودهنگام» پرداخته خواهد شد.
ویروس پاپیلوما انسانی (HPV) و ارتباط آن با سرطان دهانه رحم
زگیل تناسلی یکی از شایع ترین بیماری های انتقال یافته از طریق رابطۀ جنسی در جهان است که براساس آمارها، بیش از ۲۹۰ میلیون زن در سراسر جهان به نوعی از HPV مبتلا هستند. طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی سرطان دهانۀه رحم تقریباً همیشه با عفونت های HPV همراه است و HPV-16 و HPV-18 مسئول بیش از ۷۰ درصد موارد این نوع سرطان هستند. سایر سرطان های مرتبط با HPV شامل سرطان های مقعد، آلت تناسلی، واژن، فرج و برخی از سرطان های سر و گردن می شوند. توجه به این نکته حائز اهمیت است که عفونت با یک نوع پرخطر HPV همیشه منجر به سرطان نمی شود؛، اما ابتلا به این عفونت ها خطر ایجاد تغییرات پیش سرطانی را به طور قابل توجهی افزایش می دهند.
انواع ویروس‌های HPV؛ کم‌خطر و پرخطر
انواع کم‌خطر این ویروس معمولاً فقط موجب زگیل‌های پوستی یا تناسلی می‌شوند و به‌ندرت باعث عوارض جدی می‌شوند. طبق گزارش CDC(مرکز مباره با بیماری‌های واگیردار ایالات متحده) شایع‌ترین انواع کم‌خطر HPV شامل نوع ۶ و ۱۱ هستند که بیش از ۹۰ درصد زگیل‌های تناسلی را به خود اختصاص می‌دهند. این زگیل‌ها ممکن است به شکل برجستگی‌های کوچک یا خوشه‌ای در ناحیه تناسلی یا اطراف مقعد ظاهر شوند و معمولاً تهدیدی برای سلامتی عمومی یا سرطان‌زایی ندارند.
در مقابل، انواع پرخطر HPV شامل نوع ۱۶، ۱۸، ۳۱، ۳۳ و چند نوع دیگر هستند که به دلیل ارتباط مستقیم با بروز سرطان‌های دهانۀ رحم، مقعد، آلت تناسلی و گلو، نگرانی بیشتری ایجاد می‌کنند. طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO) و CDC نوع ۱۶ و ۱۸ به تنهایی مسئول بیش از ۷۰ درصد سرطان‌های دهانه رحم هستند. این ویروس‌ها معمولاً علائم ظاهری مشخصی ایجاد نمی‌کنند و ممکن است بدون تشخیص باقی بمانند؛، اما در صورت تداوم عفونت، می‌توانند منجر به تغییرات پیش‌سرطانی در بافت‌ها شوند.
نقش واکسیناسیون HPV در پیشگیری از سرطان دهانۀ رحم
یکی از مهمترین روش‌های پیشگیری از عفونت HPV و در نتیجه کاهش خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم، دریافت واکسن HPV است. واکسن HPV به ویژه برای دختران و پسران در سنین نوجوانی توصیه می‌شود. «بهترین زمان برای دریافت این واکسن پیش از شروع روابط جنسی است» زیرا واکسن به‌طور مؤثری از ابتلا به انواع پرخطر HPV جلوگیری می‌کند و در نتیجه خطر ابتلا به سرطان‌های مرتبط با این ویروس را کاهش می‌دهد.
واکسن HPV به طور خاص از عفونت با انواع ۱۶ و ۱۸ که مسئول بیش از ۷۰ درصد از موارد سرطان دهانۀ رحم هستند، جلوگیری می‌کند. تحقیقات سازمان جهانی بهداشت (WHO) نشان می‌دهند که واکسیناسیون HPV در کاهش شیوع انواع پرخطر این ویروس مؤثر است و در بسیاری از کشورهای دنیا، برنامه‌های واکسیناسیون عمومی برای نوجوانان راه‌اندازی شده است.
پاپ اسمیر: غربالگری حیاتی برای شناسایی تغییرات پیش‌سرطانی
پاپ اسمیر (Pap Smear) یکی از روش‌های استاندارد و مؤثر برای شناسایی تغییرات سلولی غیرطبیعی در دهانۀ رحم است که می‌تواند نشان‌دهندۀ تغییرات پیش‌سرطانی یا سرطانی ناشی از عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) باشد. این روش عمدتاً به‌عنوان ابزار غربالگری سرطان دهانۀ رحم به‌کار می‌رود و نقش مهمی در پیشگیری از این بیماری دارد.
در مواردی که فرد به نوع ۱۶ یا ۱۸ HPV مبتلا است؛ پاپ اسمیر اهمیت دو چندان پیدا می‌کند. شناسایی زودهنگام تغییرات سلولی ناشی از این ویروس‌ها می‌تواند نقش حیاتی در پیشگیری از پیشرفت به سرطان دهانۀ رحم داشته باشد و جان بسیاری از زنان را نجات دهد.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) توصیه می‌کند که زنان از سن ۲۱ سالگی هر سه سال یکبار به‌طور منظم پاپ اسمیر انجام دهند، حتی اگر هیچ علامتی از بیماری نداشته باشند. از سن ۳۰ سالگی، تست HPV نیز به عنوان مکمل پاپ اسمیر توصیه می‌شود تا انواع پرخطر HPV شناسایی شوند.
درمان‌های زودهنگام و پیشگیری از سرطان دهانۀ رحم
در صورتی که در نتیجۀ غربالگری‌های منظم مانند پاپ اسمیر، تغییرات غیرطبیعی در سلول‌های دهانه رحم شناسایی شوند، درمان‌های مختلفی برای جلوگیری از پیشرفت این تغییرات به سرطان وجود دارند. درمان‌های زودهنگام می‌توانند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان دهانۀ رحم را کاهش دهند.
برداشتن سلول‌های غیرطبیعی: در صورتی که سلول‌های پیش‌سرطانی در دهانۀ رحم شناسایی شوند، پزشک ممکن است روش‌هایی مانند کولپوسکوپی (بررسی دقیق دهانۀ رحم با میکروسکوپ) یا روش‌های درمانی مانند لیزر درمانی یا کرایوتراپی (انجماد سلول‌های غیرطبیعی) را برای برداشتن سلول‌های غیرطبیعی به کار ببرد.
لیزر درمانی: درمان زگیل تناسلی با لیزر یکی از روش های پیشرفته و موثر برای حذف زگیل‌های مقاوم است که در آن از انرژی متمرکز لیزر برای تخریب بافت زگیل استفاده می شود.
کولپوسکوپی و بیوپسی: اگر در تست پاپ اسمیر تغییرات غیر طبیعی مشاهده شود، پزشک ممکن است کولپوسکوپی انجام دهد تا نواحی مشکوک را به‌دقت بررسی کرده و در صورت نیاز نمونه‌برداری (بیوپسی) کند. این بررسی‌ها به تشخیص دقیق‌تر و تعیین نوع درمان کمک می‌کنند.
در موارد پیشرفته‌تر که سرطان دهانه رحم تشخیص داده شود، درمان‌های پیچیده‌تری مانند جراحی، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی برای از بین بردن تومورها و جلوگیری از انتشار سرطان به سایر نقاط بدن به کار گرفته می‌شود.
جمع بندی مقاله رابطه بین زگیل تناسلی و افزایش خطر سرطان دهانه رحم
زگیل تناسلی و سرطان دهانۀ رحم از جمله مشکلات بهداشتی شایع در زنان هستند که به طور عمده به ویروس پاپیلوما انسانی (HPV) مرتبط هستند. واکسیناسیون HPV یکی از موثرترین روش‌ها برای جلوگیری از عفونت با انواع پرخطر این ویروس و کاهش خطر ابتلا به سرطان‌های مختلف است. علاوه‌بر این، تست‌های غربالگری مانند پاپ اسمیر می‌توانند به شناسایی زودهنگام تغییرات پیش‌سرطانی و جلوگیری از پیشرفت آن‌ها به سرطان کمک کنند. در نهایت؛ درمان‌های زودهنگام می‌توانند از بروز سرطان دهانه رحم جلوگیری کرده و سلامت زنان را حفظ کنند. بنابراین؛ آگاهی از اهمیت واکسیناسیون، غربالگری منظم و درمان‌های پیشگیرانه می‌تواند نقش مهمی در کاهش بار بیماری‌های ناشی از HPV ایفا کند.
رپورتاژ / ۴۲۸۱۱۹
source