واقعیت افزوده (AR) در مقابل واقعیت مجازی (VR) ؛ تفاوت‌ها چیست؟

اگر به تفاوت بین واقعیت افزوده و واقعیت مجازی کنجکاو هستید، در اینجا همه چیز را برای شما توضیح می‌دهیم.

به گزارش تکراتو و به نقل از uk.pcmag، اصطلاحات واقعیت افزوده و واقعیت مجازی زیاد شنیده می‌شوند. هدست‌های VR مانند Meta Quest 2 یا Valve Index و اپلیکیشن‌ها و بازی‌های AR مانند Pokemon Go بسیار محبوب هستند.

واقعیت افزوده یا واقعیت مجازی؟

این دو تکنولوژی شباهت‌های زیادی به هم دارند و با پیشرفت فناوری، در بعضی جنبه‌ها به هم نزدیک‌تر می‌شوند. این امر به وضوح در Apple Vision Pro جدید دیده می‌شود که تا اوایل 2024 به فروش نمی‌رسد. اما واقعیت مجازی و واقعیت افزوده همچنان دو مفهوم متفاوت هستند که ویژگی‌های متمایزی دارند که آنها را از هم جدا می‌کند.

واقعیت مجازی چیست؟

هدست‌های VR به طور کامل دید شما را تصرف می‌کنند و این تصور را به شما می‌دهند که در جایی دیگر هستید. هدست‌هایی مانند PlayStation VR 2، Meta Quest 2، Valve Index و سایر مدل‌ها، به گونه‌ای طراحی شده‌اند که وقتی آنها را می‌زنید، محیط اطراف شما را مسدود می‌کنند.

اگر این هدست‌ها را زمانی که خاموش هستند بزنید، ممکن است احساس کنید که چشم‌هایتان بسته است.

اما زمانی که این هدست‌ها روشن می‌شوند، پنل‌های LCD یا OLED داخل آنها از طریق لنزها به گونه‌ای تنظیم می‌شوند که میدان دید شما را با آنچه که در حال نمایش است پر می‌کنند.

این می‌تواند یک بازی، ویدیو 360 درجه یا حتی فضای مجازی رابط‌های پلتفرم‌ها باشد. به طور بصری، شما به هر جایی که هدست بخواهد می‌روید—دنیای خارج با دنیای مجازی جایگزین می‌شود—به همین دلیل به آن واقعیت مجازی گفته می‌شود.

برای بازی‌ها و اپلیکیشن‌ها، واقعیت مجازی محیط اطراف شما را از بین می‌برد. جایی که شما از نظر فیزیکی هستید اهمیتی ندارد. در بازی‌ها، ممکن است در داخل کابین یک جنگنده ستاره‌ای نشسته باشید.

در اپلیکیشن‌ها، ممکن است به طور مجازی از مکان‌های دور دیدن کنید گویی که واقعاً آنجا هستید. در VR امکانات بی‌شماری وجود دارد و همه آنها شامل جایگزینی تمام چیزهای اطراف شما با چیزی دیگر می‌شوند.

با این حال، این به معنای حذف کامل محیط اطراف شما نیست؛ بیشتر هدست‌های VR کنونی قادرند تا محیط اطراف شما را اسکن کنند یا حداقل مرزهایی تعیین کنند تا شما در محدوده‌ای که برای استفاده از آن پاکسازی کرده‌اید باقی بمانید و به وسایل منزلتان برخورد نکنید.

واقعیت افزوده چیست و چطور با دنیای اطراف ترکیب می‌شود؟

برخلاف واقعیت مجازی که دید شما را به‌طور کامل جایگزین می‌کند، واقعیت افزوده تنها اطلاعاتی به آن اضافه می‌کند. در واقعیت افزوده، دستگاه‌هایی مثل Microsoft HoloLens، نسخه اولیه Google Glass و برخی عینک‌های هوشمند صنعتی، شفاف هستند و به شما امکان می‌دهند محیط اطراف را درست مثل زمانی که عینک عادی به چشم دارید ببینید.

این تکنولوژی طوری طراحی شده که شما بتوانید آزادانه حرکت کنید، در حالی که تصاویر مجازی روی آنچه که نگاه می‌کنید، نمایش داده می‌شود.

این مفهوم به گوشی‌های هوشمند هم رسیده و اپلیکیشن‌ها و بازی‌هایی مثل Pokemon Go با استفاده از دوربین گوشی، محیط اطراف شما را ردیابی کرده و اطلاعات تصویری اضافه‌ای را روی صفحه نمایش می‌دهند.

نمایشگرهای AR می‌توانند از یک نوشته ساده مثل نمایش ساعت، تا هولوگرام‌هایی مثل مبلمان معلق در وسط اتاق را نشان دهند. مثلا در بازی Pokemon Go یک شخصیت روی صفحه ظاهر می‌شود و روی تصویر دوربین قرار می‌گیرد.

در HoloLens و دیگر عینک‌های هوشمند هم می‌توانید پنجره‌های برنامه یا اشیای سه‌بعدی را به شکل مجازی در اطراف خود قرار دهید.

با وجود این امکانات، بیشتر این دستگاه‌ها قیمت بالایی دارند و هنوز هدستی طراحی نشده که هم قیمت مناسبی داشته باشد و هم امکانات کافی برای استفاده عمومی فراهم کند.

به همین دلیل، بیشتر تجربه‌های AR برای کاربران عادی از طریق گوشی‌های هوشمند انجام می‌شود؛ یعنی استفاده از دوربین و نمایشگر موبایل برای ترکیب واقعیت با اطلاعات دیجیتال در یک فضای محدود.

واقعیت افزوده ظرفیت‌های بی‌پایانی دارد. اپلیکیشن‌های موبایلی AR سال‌هاست که می‌توانند محیط اطراف را شناسایی کرده و اطلاعات مفیدی مثل ترجمه هم‌زمان متن یا نمایش امتیاز رستوران‌ها را هنگام نگاه کردن به آن‌ها ارائه دهند.

هدست‌هایی مثل HoloLens حتی فراتر می‌روند و به شما اجازه می‌دهند که اپلیکیشن‌ها را به صورت پنجره‌های شناور در محیط اطرافتان قرار دهید. به این شکل، می‌توان یک سیستم کامپیوتری چند صفحه‌ای و قابل حمل داشت. با این حال، هدست‌های واقعیت افزوده هنوز آنقدر گران و بزرگ هستند که نتوان آن‌ها را یک ابزار روزمره برای کاربران معمولی دانست.

واقعیت ترکیبی ؛ مرز میان دنیای مجازی و واقعی

در حالی که واقعیت افزوده و واقعیت مجازی ابتدا دو دنیای کاملاً جدا از هم بودند، حالا با پیشرفت تکنولوژی، به تدریج در هم آمیخته‌اند و شکل جدیدی از فناوری‌های تغییر واقعیت به وجود آورده‌اند که به آن واقعیت ترکیبی گفته می‌شود.

این مفهوم که با نام‌های MR یا XR هم شناخته می‌شود، زمانی اتفاق می‌افتد که هدست‌های واقعیت مجازی، ویژگی‌هایی از واقعیت افزوده را هم در خود جای دهند.

امروزه تقریباً تمام هدست‌های پیشرفته VR دارای دوربین‌هایی رو به بیرون هستند که می‌توانند محیط اطراف را اسکن کرده و تصویری از دنیای واقعی برای کاربر فراهم کنند.

وقتی اطلاعات این محیط در تجربه مجازی شما دخیل می‌شود، آن تجربه از حالت واقعیت مجازی صرف خارج شده و به واقعیت ترکیبی تبدیل می‌شود. این می‌تواند به سادگی مشخص کردن محدوده‌ای اطراف شما برای جلوگیری از برخورد با اجسام باشد، یا به پیچیدگی اندازه‌گیری دقیق وسایل اتاق و ساخت فضایی مجازی با همان چینش.

واقعیت ترکیبی یک اصطلاح کلی است، اما این روزها شاهد گسترش کاربرد آن هستیم. مثلاً Meta Quest Pro از دوربین‌های رنگی استفاده می‌کند که نمایی واضح از محیط اطراف ارائه می‌دهند و می‌توانند نمایشگرهای مجازی روی میز کار شما نمایش دهند.

در این حالت، شما می‌توانید مثل زمانی که چند مانیتور واقعی دارید، با محیط تعامل داشته باشید و حتی از کیبورد و موس واقعی خود استفاده کنید. Apple Vision Pro هم به نظر می‌رسد ویژگی‌های مشابهی دارد و اشیای مجازی را در فضای واقعی اطراف نمایش می‌دهد. اپل این دستگاه را یک رایانه فضایی نامیده است.

با این حال، باید در نظر داشت که تجربه این دستگاه‌ها بیشتر به دنیای واقعیت مجازی نزدیک است تا واقعیت افزوده. مگر اینکه نمایشگر دستگاه شفاف باشد و اطلاعات را مستقیماً روی دنیای واقعی بیندازد، در غیر این صورت هدست همچنان به‌طور کامل تعیین می‌کند که چشم شما چه چیزی ببیند، پیکسل به پیکسل.

ویدئوی عبوری که از دوربین‌ها نمایش داده می‌شود، تنها طعمی از واقعیت افزوده است، ولی کاربر همچنان درون یک هدست واقعیت مجازی قرار دارد.

جمع‌بندی

مرز میان واقعیت افزوده و مجازی به این زودی‌ها از بین نمی‌رود، اما در کوتاه‌مدت، به‌واسطه رشد واقعیت ترکیبی در هدست‌های VR، این مرز کمتر مشخص خواهد بود. با پیشرفت دوربین‌ها و تکنولوژی اسکن محیط، هدست‌های VR بیشتر و بیشتر به دستگاه‌های واقعیت ترکیبی تبدیل می‌شوند.

در بلندمدت، اما ممکن است این مرز بار دیگر واضح‌تر شود. در حال حاضر، محدودیت‌های سخت‌افزاری و فناوری نمایشگرها مانع از آن شده که نمایشگرهای واقعیت افزوده هم کوچک، هم سبک و هم ارزان باشند. تجهیزات الکترونیکی مورد نیاز برای ساخت عینک‌های AR همچنان حجیم و گران‌قیمت هستند.

اما وقتی این قطعات آنقدر کوچک شوند که بتوان آن‌ها را در یک عینک معمولی جای داد بدون اینکه وزن زیادی اضافه شود و در عین حال هزینه پایینی هم داشته باشند، آنگاه نمایشگرهای واقعیت افزوده مستقل می‌توانند از هدست‌های پوشاننده کل دید فاصله بگیرند و مفهوم واقعیت افزوده را به دنیای مصرف‌کنندگان عادی بیاورند.

فعلاً انتخاب کاربران بین یک هدست بزرگ یا استفاده از دوربین گوشی هوشمندشان است.