40 درصد مشاغل کنونی تا سال 2030 منسوخ می‌شود/ هوش مصنوعی چه مشاغلی را می‌بلعد و چه فرصت‌هایی خلق می‌کند؟/ مشاغل پررونق و در معرض نابودی تاسال 2030 کدامند؟

براساس گزارش جدید مجمع جهانی اقتصاد؛

40 درصد مشاغل کنونی تا سال 2030 منسوخ می‌شود/ هوش مصنوعی چه مشاغلی را می‌بلعد و چه فرصت‌هایی خلق می‌کند؟/ مشاغل پررونق و در معرض نابودی تاسال 2030 کدامند؟


بورس

  بزرگنمايي:

فصل اقتصاد – با شتاب گرفتن تحولات دیجیتال، تحرکات ژئوپلیتیک، روندهای جمعیتی و گذار به اقتصاد سبز، بازار کار جهانی تا سال 2030 شاهد دگرگونی‌هایی گسترده خواهد شد. طبق گزارش مجمع جهانی اقتصاد تا سال 2030 میلادی 39 درصد از مهارت‌های فعلی نیروی کار منسوخ یا نیازمند به‌روزرسانی خواهند بود. این رقم گویای یک تحول مهارتی بزرگ است. در این میان، آنچه تعیین‌کننده موفقیت فردی و سازمانی در این چشم‌انداز پرتحول است، میزان آمادگی مهارتی نیروی کار برای تطبیق با نیازهای جدید اقتصاد جهانی است.

به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه ایران(سنا) ، گزارش جدید مجمع جهانی اقتصاد (WEF) تحت عنوان آینده مشاغل 2025 که به تازگی منتشر شده، تصویری شفاف و کم‌سابقه از روندهای جهانی حاکم بر مهارت‌های در حال رشد و افول ارائه می‌دهد.
این گزارش که بر پایه نظرسنجی از بیش از 1000 شرکت بزرگ جهانی در 55 کشور تهیه شده، بیش از 14 میلیون شغل را در دوره زمانی 2025 تا 2030 بررسی کرده است.
بر اساس این گزارش، 39 درصد از مهارت‌های فعلی نیروی کار تا سال 2030 منسوخ یا نیازمند به‌روزرسانی خواهند بود. این رقم گویای یک تحول مهارتی بزرگ است.
در چنین شرایطی، کشورها و سازمان‌هایی موفق خواهند بود که از امروز در مسیر ارتقاء مهارت‌ها گام بردارند. مسیر آینده، متعلق به افرادی است که زودتر آغاز کنند، سریع‌تر بیاموزند و عمیق‌تر تطبیق یابند.در یک جمله، یادگیری، شغل آینده است.
گزارش آینده مشاغل مجمع جهانی اقتصاد نشان می‌دهد چگونه پیشرفت‌های فناوری، تغییرات اقتصادی و جمعیتی در حال شکل دادن به بازار کار جهانی هستند.
بر اساس این گزارش، مشاغل با رشد سریع تا سال 2030 عمدتاً تحت تأثیر هوش مصنوعی، رباتیک و افزایش دسترسی دیجیتال قرار دارند.
انتظار می رود برخی از مهم‌ترین شغل ها مانندمتخصصان داده‌های کلان، مهندسان فناوری مالی (FinTech)، متخصصان هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی، و توسعه‌دهندگان نرم‌افزار و اپلیکیشن‌ها در آینده رشد قابل توجهی داشته باشند.
در مقابل، مشاغل دفتری و منشی‌گری در معرض کاهش قرار بگیرند، از جمله صندوق‌داران، متصدیان بلیت، دستیاران اداری، و متصدیان بانک نیز با خطر از دست دادن شغل هایشان مواجه‌اند.
گزارش مجمع جهانی اقتصاد هم‌چنین بیانگرآن است که اقدامات مربوط به مقابله با تغییرات اقلیمی باعث افزایش تقاضا برای مهندسان انرژی‌های تجدیدپذیر، مهندسان محیط زیست، و متخصصان وسایل نقلیه برقی و خودران خواهد شد.
جزئیات ماجرا،شغل هایی که رشد خواهند کرد
مطابق تحلیل‌های مجمع جهانی اقتصاد، مهارت‌های رو به رشد آینده را می‌توان در دو گروه فنی (Hard Skills) و شناختی (Soft Skills) دسته‌بندی کرد.
مهارت‌های فنی و دیجیتال شامل شغل‌هایی هستند که در بخش هوش مصنوعی و کلان‌داده ، شبکه و امنیت سایبری و سواد فناوری قرار می گیرند و شغل هایی که در بخش شناختی وانسانی قرار می‌گیرند شامل شغل هایی می شوند که در حوزه تفکر تحلیلی،خلاقیت و نوآوری ، انعطاف پذیری سیستمی ، مدیریت یا راهبری قرار می‌گیرند.
مشاغلی که تقاضای این مهارت‌ها را دارند، فقط محدود به حوزه فناوری نیستند. بخش‌هایی نظیر بهداشت و درمان، آموزش، انرژی‌های تجدیدپذیر، خدمات اجتماعی و حمل‌ونقل نیز با جهش در تقاضا مواجه خواهند شد.
مشاغلی هم‌چون «تحلیلگر داده»، «متخصص هوش مصنوعی»، «کارشناس امنیت اطلاعات»، «مهندس انرژی تجدیدپذیر»، «مدیر تحول دیجیتال» و «مربی آنلاین» از جمله سریع‌ترین مشاغل در حال رشد تا سال 2030 هستند.
مجمع جهانی اقتصاد در ادامه توضیح می‌دهد: تعداد مشاغل در بخش کشاورزی نیز تا سال 2030 افزایش خواهد یافت.
این افزایش ناشی از روند گذار به اقتصاد سبز و تلاش‌ برای کاهش انتشار کربن و سازگاری با تغییرات اقلیمی است. عوامل دیگری مانند افزایش هزینه‌های زندگی و دسترسی گسترده‌تر به اقتصاد دیجیتال نیز در این رشد نقش دارند.
شغل‌های دیگری مانند رانندگان تحویل کالا، کارگران ساختمانی، فروشندگان، کارگران فرآوری مواد غذایی نیز با افزایش تقاضا مواجه می‌شوند.
هم‌چنین مشاغل مراقبتی به دلیل افزایش جمعیت سالمند و تمرکز بیشتر بر مسائل اجتماعی و کاری رشد چشمگیری خواهند داشت به‌طور مثال حجم تقاضا برای شغل‌هایی مانند پرستاری و مددکاری اجتماعی رشد خواهند کرد.
مجمع جهانی اقتصاد هم‌چنین پیش بینی کرده مشاغلی مانند توسعه‌دهندگان نرم‌افزار و اپلیکیشن‌ها، مدیران عمومی و عملیاتی و مدیران پروژه با رشد چشم‌گیری مواجه شوند.
شغل هایی که در معرض خطرند
در مقابل، مشاغل دفتری مانند صندوق‌داران، متصدیان بلیت، دستیاران اداری، دبیران اجرایی، نیروهای فعال در بخش چاپ و نشر و حسابداران با کاهش روبه‌رو هستند.
دلایل اصلی این کاهش توسعه هوش مصنوعی، اتوماسیون، دسترسی دیجیتال و سیستم‌های خودران است. علاوه بر این، کاهش جمعیت‌ در سن کار و رشد اقتصادی کندتر نیز به کاهش تقاضا برای این مشاغل کمک می‌کند.
وضعیت خاورمیانه
در حالی که جهان در میانه یک دگرگونی تمام‌عیار در ساختارهای شغلی و نیازهای مهارتی قرار دارد، منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) نیز از این موج بی‌تغییر نخواهد ماند.
طبق گزارش مجمع جهانی اقتصاد منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در مسیر یک تحول شغلی و مهارتی بی‌سابقه قرار دارد.
کشورهایی که از امروز برای آموزش مجدد نیروی انسانی، نوسازی زیرساخت‌ها و دیجیتالی‌سازی کسب‌وکارها اقدام کنند، نه‌ فقط در برابر طوفان‌های آینده مقاوم خواهند بود، بلکه در نقش پیشتازان اقتصاد آینده ظاهر خواهند شد.
آینده شغلی منطقه نه یک تهدید، بلکه فرصتی برای بازآفرینی است؛ البته فقط برای آنانی که به‌موقع حرکت کنند.
طبق گزارش مجمع جهانی اقتصاد، آینده بازار کار در خاورمیانه تحت تاثیر 5 عامل، شامل: تغییرات فناورانه، تحولات ژئوپلیتیک و اقتصادی، گذر به اقتصاد سبز،تغییرات جمعیتی و شکاف های مهارتی است.
با وجود آن‌که وضعیت مشاغل آینده در منطقه خاورمیانه به دلیل کمبودهای مهارتی پرچالش است اما پتانسیل‌های فراوانی نیز در این منطقه وجود دارد.
بر همین اساس برخی از مشاغل در خاورمیانه با نرخ رشد بالا در حال افزایش‌اند و برخی دیگر به شدت در حال افول‌اند.
به عنوان مثال عناوین شغلی مانند تحلیل‌گر داده و کلان داده، متخصص هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، متخصص امنیت اطلاعات ، توسعه دهنده نرم افزایش و اپلیکیشن، مهندس انرژی تجدید پذیر، مشاور تحول دیجیتال و متخصص آموزش دیجیتال در سال‌های آینده در خاورمیانه رشد خواهد کرد و در مقابل مشاغلی مانند دفترداری اپراتور کامپیوتر، کارمند بانک، پشتیبانی ساده مشتری، فروشندگان حضوری، کارمندان امور دفتری سنتی از جمله مشاغل در حال افول‌اند.
کشور های پیشرو در خاورمیانه
در این منطقه، عربستان سعودی پیشتاز تحول دیجیتال در منطقه است.
70 درصد شرکت‌های عربستانی به دنبال افزایش مهارت دیجیتال نیروی انسانی خود هستند. عربستان در عین حال در حال حذف تدریجی الزام مدرک دانشگاهی برای جذب استعداد های برتر است.
مصر نیز با رشد جمعیت جوان مواجه است و 48 درصد مشاغل این کشور در 5 سال آینده دچار تحول خواهند شد. مهارت‌هایی چون ریاضیات در مصر اولویت دارند.
در مورد امارات متحده عربی، انتظار می‌رود تا سال 2030 حدود 43 درصد از مشاغل توسط فناوری انجام شود که این نرخ بالاتر از متوسط جهانی است. مهارت‌هایی مانند سواد فناورانه ،هوش مصنوعی و امنیت سایبری به سرعت در امارات در حال رشد هستند.
کشورهای مراکش و تونس نیز با تمرکز بر انرژی تجدیدپذیر، گردشگری هوشمند و خدمات دیجیتال، در تلاش برای احیای اقتصاد خود هستند.
مهارت های مورد نیاز شغلی در آینده