نزدیک ترین کهکشان به راه شیری در حال تکه‌تکه شدن است

اخترشناسان در کمال تعجب متوجه شده‌اند که نیرویی بسیار قدرتمند در حال تکه‌تکه کردن نزدیک ترین کهکشان به راه شیری یعنی ابر ماژلانی کوچک است. این اتفاق پیش‌بینی‌های قبلی را زیر سوال می‌برد.

با نگاهی به اخبار نجوم متوجه خواهید شد که سیاره‌ها و ستاره‌ها عمر مشخصی دارند و تا ابد پایدار باقی نمی‌مانند. همچنین ممکن است یک سیاه چاله غول‌پیکر از راه برسد و آنها را ببلعد. آیا کهکشان‌ها نیز طعم نابودی را می‌چشند؟ پاسخ به این سوال مثبت است. در واقع شواهد جدید نشان می‌دهد که نزدیک ترین کهکشان به راه شیری توسط همسایه خود تکه‌تکه می‌شود.

مرگ تدریجی نزدیک ترین کهکشان به راه شیری

در فاصله ۲۰۰ هزار سال نوری از زمین یک کهکشان کوتوله به‌نام ابر ماژلانی کوچک قرار دارد. این کهکشان به‌همراه ابر ماژلانی بزرگ اسیر نیروی کشندی راه شیری شده‌اند. آنها همچون قمرهای کهکشان ما به‌نظر می‌رسند.

پیشتر اخترشناسان باور داشتند که تا چند میلیارد سال دیگر دو کهکشان کوتوله با راه شیری ادغام می‌شوند. هرچند بررسی‌های جدید نشان می‌دهد که سرنوشت دیگری در انتظار نزدیک ترین کهکشان به راه شیری قرار دارد. الگوی حرکت ستارگان مشخص کرده است که آینده ابر ماژلانی کوچک بسیار تاریک است. نتایج به‌دست آمده آنقدر عجیب بودند که اخترشناسان تصور می‌کردند خطایی رخ داده است. هرچند بررسی‌های چندباره داده‌ها نشان داد که راه نجاتی برای ابر ماژلانی کوچک وجود ندارد.

ابر ماژلانی کوچک در کنار ابر ماژلانی بزرگ و کهکشان راه شیری گروهی از ۳۰ کهکشان را تشکیل می‌دهند که گروه محلی نام دارد. عرض ابر کوچک به تنها ۷۰۰۰ سال نوری می‌رسد و چند صد میلیون ستاره را در خود جا داده است. در مقایسه باید گفت که عرض راه شیری حتی از ۱۰۰ هزار سال نوری نیز فراتر می‌رود. همچنین ابر کوچک هر ۹۰۰ میلیون سال به دور ابر ماژلانی بزرگ و هر ۱.۵ میلیارد سال به‌دور راه شیری می‌چرخد.

با وجود فاصله کم ابر ماژلانی کوچک با زمین، ابعاد کوچک این کهکشان و تاثیر گرد و غبار و گاز‌های بین ستاره‌ای باعث شده‌اند که مشاهده و بررسی آنچه درون آن می‌گذرد بسیار سخت باشد. به همین‌خاطر دانشمندان برای بررسی وضعیت نزدیک ترین کهکشان به راه شیری از داده‌های فضاپیمای گایا استفاده کردند. این فضاپیما از طرف آژانس فضایی اروپا به فضا ارسال شده بود و به‌تازگی بازنشسته شده است.

گایا توانسته بود در طول ماموریت خود موقعیت ۲ میلیارد ستاره را در راه کهکشان راه شیری و کهکشان‌های اطراف ثبت کند. اخترشناسان تصمیم گرفتند با استفاده از این داده‌ها حرکت ۷۰۰۰ ستاره را در ابر ماژلانی کوچک بررسی کنند تا شاید نتیجه ارزشمندی به‌دست آید. آنها متوجه شدند که ستاره‌ها در هر گوشه از کهکشان به سمت مخالف  حرکت می‌کنند. گویی که نیرویی قوی در حال کشیدن آنها است.

برخی از این ستاره‌ها در حال نزدیک شدن به ابر ماژلانی بزرگ و برخی در حال فاصله گرفتن از آن هستند. وضعیت کنونی نشان می‌دهد که ابر ماژولانی بزرگدر حال وارد کردن نیرویی شدید به همتای خود است. نیرویی که به نابودی تدریجی آن منجر خواهد شد. همچنین بررسی‌های دانشمندان نشان دادند که برخلاف راه شیری ستاره‌های غول‌پیکر ابر کوچک به‌دور محور کهکشان نمی‌چرخند.

این مسئله به معنی است که داده‌ها و باورهای ما در مورد جرم ابر ماژلانی کوچک یا سابقه تعاملات آن با دو کهکشان همسایه درست نیستند. بررسی معماهای مرتبط با نزدیک ترین کهکشان به راه شیری می‌تواند اطلاعات ارزشمندی را در اختیار ما قرار دهد.

بیشتر بخوانید