تصویر ماهواره‌ای ناسا فروپاشی بزرگترین کوه یخ جهان را به تصویر کشید

تصویری بی‌نظیر که اخیراً توسط ناسا از طریق ماهواره ثبت شده، نشان‌دهنده تجزیه و فروپاشی بزرگترین کوه یخ جهان، A23a است. این کوه یخ در نزدیکی سواحل دورافتاده جورجیای جنوبی در اقیانوس اطلس جنوبی دیده شده است.

ثبت تصاویر ماهواره‌ای از فروپاشی بزرگترین کوه یخ جهان

این تصاویر که توسط دستگاه طیف‌سنج MODIS ماهواره Aqua ناسا ثبت شده‌اند، به وضوح جدا شدن هزاران قطعه یخ کوچک‌تر را از کوه یخ، به ویژه از لبه شمالی آن، به نمایش می‌گذارند.

این عکس به خوبی ابعاد عظیم کوه یخ را نشان می‌دهد. نزدیکی آن به جورجیای جنوبی که مساحتی در حدود 36 هزار کیلومترمربع دارد، به درک بزرگی این کوه یخ کمک می‌کند.

ناسا در بیانیه‌ای گفت: «هزاران قطعه کوه یخ سطح اقیانوس را در اطراف کوه اصلی پوشانده‌اند و منظره‌ای شبیه به یک شب پرستاره را ایجاد کرده‌اند.» این فرآیند از اسفندماه تاکنون حدود 500 کیلومترمربع از مساحت این کوه یخ را کاسته است.

A23a در اوج خود در سال 2023، تقریباً 4400 کیلومترمربع وسعت داشت. طبق گزارش مرکز ملی یخ ایالات متحده، این کوه یخ اکنون به حدود 3100 کیلومترمربع کوچک شده و تنها کمی بزرگ‌تر از دومین کوه یخ بزرگ جهان یعنی D15A است. بزرگ‌ترین قطعه جدا شده از A23a تاکنون، A23c نام دارد که تقریباً 130 کیلومترمربع وسعت داشته و به سمت جنوب حرکت کرده است.

کوه یخ A23a ابتدا در سال 1986 از فلات یخی فیلچنر رون در قطب جنوب جدا شد، اما بیش از سه دهه در بستر دریای وادل ثابت ماند. سرانجام در سال 2020 شروع به حرکت کرد و به تدریج به سمت شمال در امتداد شبه‌جزیره قطب جنوب پیش رفت. در اوایل سال 2024، این کوه یخ در یک ستون تیلور (یک جریان اقیانوسی چرخشی) در بالای فلات پیری گرفتار شد. پس از ماه‌ها چرخش در یک مکان، سرانجام آزاد شد و به دریای اسکاتیا رانده شد.

اسفندماه، این کوه یخ مجدداً در حدود 100 کیلومتری سواحل جورجیای جنوبی به گل نشست. ناسا این مسیر را از اواخر سال 2024 پیش‌بینی کرده بود. این سازمان فضایی گفته است بسیاری از قطعات حداقل 1 کیلومتر عرض دارند و می‌توانند برای کشتی‌ها خطرآفرین باشند.

نزدیکی این کوه یخ به جورجیای جنوبی که زیستگاه بیش از 2 میلیون پنگوئن و دیگر موجودات دریایی است، پرسش‌هایی را درباره تأثیرات زیست‌محیطی آن مطرح کرده است.

اگرچه فاصله کوه یخ از ساحل احتمالاً از اختلال فوری آن می‌کاهد، اما حضور چنین توده یخی بزرگی همچنان می‌تواند بر شرایط محلی دریا، از جمله شوری و دما، اثر بگذارد. برخی پژوهشگران نیز معتقدند که ذوب شدن کوه‌های یخ می‌تواند با آزادسازی مواد مغذی، اکوسیستم را غنی سازد.

یان لایزر، متخصص یخ در سرویس هواشناسی قطب جنوب، به دام افتادن طولانی‌مدت A23a در ابتدای مسیرش را غیرعادی می‌داند. او می‌گوید: «من هیچ کوه یخی را نمی‌شناسم که به این شکل مداوم در چنین منطقه کوچکی به دام افتاده باشد.»

با شتاب گرفتن ذوب شدن فلات‌های یخی قطب جنوب به دلیل تغییرات اقلیمی، دانشمندان هشدار می‌دهند که رویدادهای مشابه ممکن است با فراوانی بیشتری رخ دهند. در حال حاضر، انتظار می‌رود A23a در ماه‌های آینده و شاید حتی سال‌ها به تجزیه خود ادامه دهد و به زودی عنوان بزرگ‌ترین کوه یخ جهان را از دست بدهد.