راهنمای خرید کارت گرافیک (نکاتی که باید بدانید)

به زبان ساده کارت گرافیک یا واحد پردازش گرافیکی (GPU) یکی از اجزای حیاتی سخت‌افزار هر سیستم کامپیوتری به شمار می‌رود. همچنین وظیفه اصلی این پردازنده نمایش تصاویر، ویدیوها و محتوای گرافیکی بر روی صفحه نمایش است. زمانی که شما به اجرای بازی‌های ویدیویی یا نرم‌افزارهای گرافیکی مانند پریمیر یا فتوشاپ فکر می‌کنید، قدرت کارت گرافیک نقش مهمی در راحتی یا دشواری اجرای این برنامه‌ها دارد. در این مطلب ما به بررسی و معرفی بهترین نکات برای خرید کارت گرافیک خواهیم پرداخت تا به شما کمک کنیم، مناسب‌ترین مدل پردازنده گرافیکی را برای خود انتخاب کنید.

انواع کارت گرافیک

کارت‌های گرافیک به طور کلی در دو دسته‌ دسته‌بندی می‌شوند: 

کارت گرافیک آن‌برد (Integrated)

کارت گرافیک آن‌برد، نوعی گرافیک است که به طور مستقیم بر روی پردازنده قرار دارد. این مدل معمولاً قدرت پردازشی پایینی دارد و برای کارهای روزمره و بازی‌های سبک مناسب است. این کارت گرافیک بیشتر در لپ‌تاپ‌ها، موبایل‌ها و کامپیوترهای رومیزی اقتصادی دیده می‌شود. نکته قابل توجه این است که برای بهبود عملکرد، باید، این نوع کارت گرافیک به‌ طور مرتب آپدیت شود.

کارت گرافیک مجزا (Discrete)

کارت گرافیک‌های مجزا برای کارهای گرافیکی سنگین، بازی، برنامه‌نویسی و استخراج رمز ارز طراحی شده‌اند. به طور معمول این کارت‌ها دارای RAM و فن مخصوص خود هستند؛ به گونه‌ای که قدرت و خنک‌کنندگی لازم را تأمین می‌کنند. مزیت اصلی این نوع کارت گرافیک، امکان ارتقاء و تنوع قیمت آن‌ها است که به کاربران این امکان را می‌دهد تا بر اساس بودجه خود بهترین گزینه را انتخاب کنند.

انواع کارت گرافیک بر اساس کاربری

یکی از اولین سوالاتی که برای خریداران پیش می‌آید، این است که چگونه کارت گرافیک مناسب خود را انتخاب کنند. یکی از مهم‌ترین مراحل در این انتخاب تعیین نیاز شما به کارت گرافیک است.

کارت گرافیک برای گیمینگ : کارت‌های گرافیک مخصوص لپ تاپ گیمینگ قدرت پردازش بالایی دارند و با هسته‌های پردازشی زیادی طراحی شده‌اند تا تصاویر پیچیده و بازی‌های گرافیکی را با سرعت بالایی پردازش کنند. این کارت‌ها معمولاً از تکنولوژی‌های پیشرفته مانند Ray Tracing و DLSS پشتیبانی کرده و امکان تجربه بازی‌های چند نمایشگره را نیز فراهم می‌کنند.

کارت گرافیک برای ماینینگ : در انتخاب کارت‌های گرافیک ماینینگ، مصرف برق و هزینه‌های انرژی بسیار مهم‌ هستند. این کارت‌ها برای استخراج ارزهای دیجیتال طراحی شده و باید قدرت پردازشی بالایی داشته باشند؛ از جمله مدل‌های محبوب کارت‌ گرافیک ۵۰۸۰ اشاره کرد.

کارت گرافیک برای ادیت ویدیو : این کارت‌ها از رابط‌های پیشرفته‌ای مانند DisplayPort و HDMI پشتیبانی می‌کنند و برای ادیت ویدیو و کار با محتوای با کیفیت 4K و 8K بهینه‌سازی شده‌اند. به طوری که ویژگی‌ها و قابلیت‌های خاص آن‌ها به بهبود کیفیت و سرعت ادیت ویدیو کمک می‌کند.

کارت گرافیک برای رندرینگ : کارت‌های گرافیک رندرینگ قدرت پردازش بالایی دارند و به‌ سرعت تصاویر پیچیده را در نرم‌افزارهای مدل‌سازی سه‌بعدی و انیمیشن‌سازی پردازش می‌کنند.

کارت گرافیک برای یادگیری ماشین: این کارت‌ها به‌ویژه برای پردازش‌های موازی و محاسبات سنگین در الگوریتم‌های یادگیری عمیق و شبکه‌های عصبی طراحی شده‌اند و کارایی بالایی ارائه می‌دهند.

چه مشخصاتی در خرید GPU مهم هستند؟

برخی از مشخصاتی که باید در هنگام خرید کارت گرافیک برای لپ تاپ لنوو و سایر سیستم‌ها به آن توجه کنید به شرح زیر هستند:

خنک‌کننده

کارت‌های گرافیک در حین انجام کارهای سنگین مانند بازی و رندر، گرمای زیادی تولید می‌کنند. استفاده از فن و هیت سینک رایج‌ترین روش خنک‌کنندگی است. این فن‌ها هوای خنک را به داخل کشیده و آن را بر روی هیت سینک که برای جذب و پخش گرما طراحی شده، می‌دمند. کارت‌های گرافیک پیشرفته‌تر ممکن است از راه‌حل‌های بهتری مانند خنک‌کننده اتاق بخار یا سیستم خنک‌کننده مایع استفاده کنند که به طور مؤثر‌تری دما را کاهش می‌دهند. هنگام انتخاب و خرید کارت گرافیک ، فضای موجود در کیس و قابلیت‌های خنک‌کنندگی سیستم را در نظر بگیرید تا از عملکرد بهینه و پایدار کارت گرافیک مطمئن شوید.

نوع رابط

نوع رابط کارت گرافیک، نحوه اتصال آن به مادربرد را مشخص می‌کند. رایج‌ترین رابط‌ها شامل PCIe (Peripheral Component Interconnect Express) و نسل‌های آن مانند PCIe 3.0 و PCIe 4.0 هستند که هر کدام پهنای باند انتقال داده را افزایش می‌دهند. کارت‌های گرافیک قدیمی‌تر ممکن است از رابط‌های AGP یا PCI استفاده کنند. سرعت و سازگاری این رابط‌ها از عوامل کلیدی در انتخاب کارت گرافیک هستند تا مطمئن شوید با سیستم شما همخوانی دارد. اما در کارت گرافیک های جدید تر مثل کارت گرافیک RTX 4060 اینطور نیست. 

علاوه‌بر این فاکتور فرم کارت گرافیک نیز مهم است. برخی از انواع رایج آن شامل کارت‌های کامل، دو اسلات و کارت‌های فشرده تک اسلات هستند. از این‌رو هنگام خرید مطمئن شوید که رابط و ابعاد کارت با مادربرد و کیس شما سازگار است. به عنوان مثال اگر کارت گرافیک ایسوس به سه اسلات نیاز دارد، می‌توانید قابلیت مشابه را با کارت گرافیک گیگابایت که ابعاد کوچکتری دارد، خریداری کنید.

قابلیت اطمینان

قابلیت اطمینان و ثبات کارت گرافیک یکی از جنبه‌های کلیدی خرید آن است. این موضوع به این معنا است که سخت‌افزار باید عملکرد خود را در طول زمان حفظ کند، بدون این که دچار گرم شدن یا خرابی شود. عوامل مؤثر شامل سیستم خنک‌کننده، قطعات با کیفیت و منبع تغذیه قوی هستند. همچنین انتخاب اجزای سخت‌ افزاری باید با توجه به نیازهای عملکرد، بودجه و نوع استفاده از رایانه متعادل شود.

مدل GPU

مدل‌های محبوب GPU شامل GeForce NVIDIA و Radeon AMD هستند. هر مدل GPU با سطح‌های مختلفی از عملکرد و ویژگی‌ها طراحی شده و باید با نیازهای شما مطابقت داشته باشد. پردازنده‌های گرافیکی پیشرفته برای کارهای سنگین مانند بازی و رندر مناسب هستند.

در حالی که مدل‌های میان‌رده گزینه‌های مقرون‌ به‌صرفه‌تری برای کاربران دارند. انتخاب مدل GPU باید با توجه به نوع نرم‌افزار و بازی‌هایی که استفاده می‌کنید، انجام شود. بررسی معیارها و نقدها به شما کمک می‌کند تا بهترین مدل را متناسب با نیازهای خود پیدا کنید و کامپیوتر بهینه‌تری بسازید.

توان حرارتی کارت گرافیک

توان حرارتی (TGP یا TBP) به معنای میزان مصرف برق و اتلاف گرما در کارت گرافیک است. کارت‌های گرافیک می‌توانند از ۱۲۵ وات (مانند RTX 4060 و RX 6600) تا ۴۵۰ وات (مثل RTX 4090) انرژی مصرف کنند. به‌ طور معمول CPU و سایر قطعات سیستم به حداکثر ۳۰۰ وات یا حتی ۱۵۰ وات در سیستم‌های کم‌ مدل نیاز دارند. بنابراین تهیه یک منبع تغذیه (PSU) با قدرت نامی سه برابر کارت گرافیک برای حفظ کارایی و خنکی آن بسیار مهم است.

درگاه‌های کارت گرافیک

درگاه‌های کارت‌ گرافیک باید با مانیتور شما متناسب باشد. به گونه‌ای که برخی مانیتورها از پورت HDMI، برخی از DisplayPort و سایر دستگاه‌های قدیمی‌تر ممکن است تنها دارای DVI باشند. همچنین تعداد کمی از مانیتورها سیگنال USB Type-C را پشتیبانی می‌کنند.

در هنگام خرید کارت گرافیک مطمئن شوید که کارت انتخابی شما اتصالات لازم را دارد تا نیازی به خرید آداپتور نداشته باشید. سرعت کلاک کارت گرافیک که بر حسب مگاهرتز (MHz) اندازه‌گیری می‌شود، نشان‌دهنده قدرت پردازشی آن بوده، به طوری که سرعت بالاتر به معنای فریم‌های بیشتر در ثانیه در بازی‌ها و برنامه‌ها است.

قیمت کارت گرافیک 

قیمت کارت گرافیک در سال‌های اخیر به‌طور قابل‌توجهی نوسان داشته و تحت تأثیر عواملی مانند عرضه و تقاضا، تورم جهانی، استخراج رمزارز، تحریم‌ها و پیشرفت تکنولوژی قرار گرفته است. با عرضه نسل جدید کارت‌های گرافیک مانند NVIDIA RTX 5090 و ۵۰۸۰ یا سری‌های جدید AMD، قیمت مدل‌های پرچم‌دار به‌طور چشم‌گیری افزایش یافته و در برخی موارد به چند ده میلیون تومان نیز می‌رسد. در مقابل، مدل‌های میان‌رده و اقتصادی همچنان مورد توجه گیمرها و کاربران عادی هستند، ولی حتی آن‌ها نیز در مقایسه با گذشته گران‌تر شده‌اند. در مجموع، خرید کارت گرافیک در حال حاضر نیازمند بررسی دقیق عملکرد نسبت به قیمت (Price-to-Performance) است تا انتخابی منطقی و به‌صرفه انجام شود.

در این راهنمای خرید کارت گرافیک، تلاش کردیم تا با ارائه اطلاعات جامع، فرآیند خرید کارت گرافیک کامپیوتر را برای شما ساده‌تر کنیم. اگر تجربیات یا اطلاعات مفیدی درباره کارت‌های گرافیک دارید، از شما دعوت می‌کنیم تا آنها را در بخش نظرات به اشتراک بگذارید؛ همچنین منتظر نظرات، انتقادات و پیشنهادات شما هستیم. همچنین اگر قصد خرید لپ تاپ، تبلت، کارت گرافیک و … را دارید؛ مجموعه ما می‌تواند در انتخاب و خریدی مطمئن همراه شما باشد.