جشن سه سالگی تلسکوپ جیمز وب وب با نمایی خیره‌کننده از سحابی پنجه گربه

تلسکوپ جیمز وب توانسته در سومین سالگرد آغاز ماموریت تاریخی خود تصویری دلربا را از سحابی پنجه گربه در اختیار جهانیان قرار دهد. این سحابی جذاب فاصله چندان زیادی با کره زمین ندارد.

سه سال پیش تلسکوپ جیمز وب با آرزوهای بزرگ روانه فضا گشت. در طول این مدت نیز توانسته با ارسال تصاویر شگفت‌انگیز دید بهتری از جهان به انسان بدهد. جیمز وب حتی برخی از مهم‌ترین باورهای انسان در رابطه با جهان هستی را زیر سوال برده است. در جدیدترین دستاورد تلسکوپ جیمز وب نیز شاهد تصویری از سحابی پنجه گربه هستیم.

شکار سحابی گربه توسط تلسکوپ فضایی جیمز وب

سحابی پنجه گربه ۴۰۰۰ سال نوری با زمین فاصله دارد و در صورت فلکی کژدم قرار گرفته است. این بخش از فضا به‌عنوان محل تولد ستارگان شناخته می‌شود. فعالیت ستاره‌های جدید سبب شده‌اند که گازها و غبارهای پیرامونی شکلی خاص گرفته و به‌صورت پنجه گربه دیده شوند.

فاصله ۴۰۰۰ سال نوری به معنی مشاهده گذشته این سحابی است. در واقع ما تصویری را می‌بینیم که به ۴۰۰۰ سال پیش تعلق دارد و نشان‌دهنده وضعیت کنونی سحابی نیست. اگر همین الان یک تلسکوپ بسیار قوی در نزدیکی سحابی گربه قرار داشت، گروهی از انسان‌ها را می‌دیدیم که مشغول ساخت اهرام مصر هستند!

در اخبار نجوم گفته شده بود که تلسکوپ جیمز می‌تواند برای مدت ۱۰ سال در فضا باقی بماند. هرچند بررسی‌های جدید نشان می‌دهد که این تلسکوپ امکان انجام ماموریت برای ۲۰ سال را هم دارد. تلسکوپ فضایی ناسا در همین مدت کوتاه نیز توانسته داده‌های بسیار ارزشمندی را از فضا ثبت کند. به‌عنوان مثال تلسکوپ جیمز وب به قرار داشتن جهان هستی در سیاه چاله باور دارد.

یکی از قابلیت‌های برجسته تلسکوپ جیمز وب دید با کمک نور مادون قرمز است. در نتیجه قادر است با دستی نامرئی ابرهایی متراکم غبار را کنار زده و تصویری حیرت‌انگیز از سحابی به‌دست دهد. اگر امکان تصویربرداری از سحابی با یک دوربین عادی را داشتید، صرفا صحنه‌ای آشفته و مبهم به‌ دست می‌آمد.

تلسکوپ جیمز وب موفق شده جزئیات بی‌سابقه‌ای از سحابی پنجه گربه را ثبت کند. حالا اخترشناسان می‌توانند نقش ستاره‌های بزرگ داخل این سحابی در ایجاد حفره‌های گوناگون را متوجه شوند. این ستاره‌ها عمر چندان زیادی ندارند؛ اما توانسته‌اند محیط اطراف را به‌شدت تغییر دهند.

نگاهی دقیق به محل تولد ستارگان

دانشمندان یکی از شگفت‌انگیزترین بخش‌های این تصویر را قسمت نارنجی رنگ در گوشه سمت راست می‌دانند. شاید در ظاهر بسیار کوچک به‌نظر برسد، اما ما با منطقه‌ای بسیار متراکم طرف هستیم. جایی که مراحل ابتدایی تولد ستاره در حال رخ دادن است و ستاره برای اولین‌بار شروع به درخشیدن می‌کند.

در بخش بالایی و مرکزی تصویر سازه‌ای قرار دارد که با نام خانه اپرا شناخته می‌شود. این سازه به‌واسطه لایه‌های دایره‌ای و پلکانی غبار که به رنگ قهوه‌ای در آمده‌اند جلب توجه می‌‌کند. کمی پایین‌تر از آن یک ستاره جوان موفق شده بخشی از گاز اطراف خود را پراکنده کند. هرچند که در خلوت کردن کامل محیط اطراف موفق نبوده است.

در تصویر تلسکوپ جیمز وب از سحابی پنجه گربه نوری آبی‌رنگ در بخش‌های مختلف دیده می‌شود. دانشمندان دلیل این وضعیت را گذر نور ستارگان جدید قرار گرفته در بخش پایینی تصویر از ابرهای متراکم گاز می‌دانند. البته شاید هم منبع دیگری برای نور وجود داشته باشد؛ اما لایه‌های فراوان گاز و غبار اجازه دیدن آنها را نمی‌دهند.

در سمت چپ خانه اپرا سازه دیگری وجود دارد که فرد را به‌یاد دیاپازون (وسیله‌ای برای کنترل کردن نت‌ها یا کوک کردن سازهای گوناگون) می‌اندازد. در این قسمت تعداد نسبتا کمی ستاره وجود دارد. در نتیجه باید گفت که احتمالا ستاره‌های جوان زیادی در پس لایه‌های غبار قرار گرفته‌‌اند؛ اما هنوز آنقدر قوی نشده‌اند که خودنمایی کنند.

در مرکز تصویر تلسکوپ جیمز وب از سحابی پنجه گربه می‌توان قسمت‌هایی آتشین را زیر لایه‌های قهوه‌ای غبار مشاهده کرد. در این بخش‌ها به‌تازگی فرآیند تولد ستاره‌ آغاز شده؛ اما شکل‌گیری آن کامل نشده است. در سمت چپ و پایین تصویر بخشی با رنگ آبی روشن دیده می‌شود. ستاره‌ای بزرگ در مرکز این بخش قرار دارد که توانسته با تشعشعات قدرتمند خود ابرهای غبار و گاز را کنار بزند.

بیشتر بخوانید