اقتصاد۲۴- بسیاری از مردم بر این باورند که شیر‌های گیاهی، مانند شیر جو دوسر، سالم‌تر از شیر گاو هستند. با این حال، همیشه اینطور نیست و دلایل زیادی وجود دارد که چرا شیر گاو در واقع می‌تواند برای شما بهتر باشد. پیش از انتخاب، این نکات مهم را درباره تفاوت‌های تغذیه‌ای آنها بخوانید.
شیر گاو یا شیر جو دوسر؟
بسیاری از مردم بر این باورند که شیر‌های گیاهی، مانند شیر جو دوسر، سالم‌تر از شیر گاو هستند. با این حال، همیشه اینطور نیست و دلایل زیادی وجود دارد که چرا شیر گاو در واقع می‌تواند برای شما بهتر باشد.
شیر گاو پروتئین با کیفیت تری فراهم می‌کند
یک فنجان شیر گاو حاوی حدود ۸ گرم پروتئین است که می‌تواند ۱۶ درصد از مقدار توصیه شده روزانه پروتئین را تامین کند. محتوای پروتئین شیر جو دوسر بسته به برند متفاوت است، اما معمولاً بسیار کمتر است، به عنوان نمونه، ۱.۶ گرم در هر فنجان.
شیر گاو به عنوان یک پروتئین کامل طبقه بندی می‌شود، زیرا حاوی نسبت مناسبی از هر ۹ اسید آمینه ضروری (بلوک‌های سازنده پروتئین) مورد نیاز برای عملکرد بهینه بدن است. شیر جو دوسر فاقد مقادیر کافی لیزین، یکی از اسید‌های آمینه ضروری است.
شیر گاو حاوی دو نوع اصلی پروتئین، وی (Whey) و کازئین (Casein) است:
کازئین ۷۰ تا ۸۰ درصد محتوای پروتئین را تشکیل می‌دهد، در حالی که وی حدود ۲۰ درصد را تشکیل می‌دهد.
کازئین به آرامی هضم می‌شود، در حالی که وی بسیار سریع‌تر هضم می‌شود.
کازئین یک پروتئین کامل در نظر گرفته می‌شود و حاوی ترکیبات مختلفی است که فواید سلامتی متعددی از جمله بهبود عملکرد عضلات را ارائه می‌دهد.
پروتئین وی حاوی اسید‌های آمینه شاخه دار است که برای رشد و ریکاوری عضلات مفید هستند.
کلسیم شیر گاو بهتر جذب می‌شود
یک وعده ۲۴۰ میلی لیتر شیر گاو حاوی بیش از ۳۰۰ میلی گرم کلسیم است. در حالی که شیر جو دوسر ممکن است مقدار مشابه یا بیشتری کلسیم داشته باشد، کلسیم موجود در شیر جو دوسر زیست فراهمی کمتری دارد (یعنی بدن آن را به راحتی جذب نمی‌کند).
پروتئین کازئین در شیر گاو، کلسیم را به شکلی نگه می‌دارد که راحت‌تر جذب شود، در حالی که ترکیبات ضد مغذی در شیر جو دوسر (اگزالات‌ها و فیتات ها) و برخی دیگر از شیر‌های گیاهی باعث جذب کمتر آن می‌شوند.
منبع عالی ویتامین ها، مواد معدنی و سایر مواد مغذی
یک مطالعه در سال ۲۰۲۵ روی ۶۶ گزینه شیر گیاهی نشان داد که بسیاری از گزینه‌های شیر گیاهی فواید تغذیه‌ای بسیار کمتری نسبت به شیر گاو ارائه می‌دهند. به ویژه شیر برنج و جو دوسر، کمترین میزان فواید را دارند. آنها همچنین حاوی افزودنی‌هایی از جمله قند افزوده هستند.
شیر گاو حاوی پروتئین، کلسیم، مواد مغذی بیشتر و افزودنی‌های کمتر نسبت به شیر جو دوسر است و هیچ قند افزوده‌ای ندارد. هم شیر گاو و هم شیر جو دوسر ممکن است با ویتامین‌های آ و د غنی سازی شوند، از این رو برچسب را برای محتوای ویتامین بررسی کنید.
مواد مغذی موجود در شیر گاو عبارتند از:
ویتامین آ: به حفظ سلامت پوست و چشم کمک می‌کند و همچنین باعث رشد می‌شود. این ویتامین به طور طبیعی در شیر گاو وجود دارد، اما از آنجایی که با چربی حمل می‌شود، باید به شیر‌های کم چرب اضافه شود.
ویتامین د: به جذب کلسیم کمک می‌کند، سیستم ایمنی را تقویت می‌کند و از استخوان‌ها و دندان‌ها حمایت می‌کند. این ویتامین اغلب به شیر گاو اضافه می‌شود.
ویتامین ب ۱۲: گلبول‌های قرمز خون را می‌سازد، غذا را به سوخت تبدیل می‌کند و از سیستم عصبی مرکزی سالم حمایت می‌کند (به طور طبیعی در شیر گاو وجود دارد، اما در شیر‌های گیاهی این گونه نیست).
فسفر: برای استحکام استخوان و رشد بافت سالم ضروریست.
ریبوفلاوین (ویتامین ب ۲) و پانتوتنیک اسید (ویتامین ب ۵): هر دو به تجزیه غذا به سوخت کمک می‌کنند.
پتاسیم: از عملکرد قلب و عضلات حمایت می‌کند و فشار خون را تنظیم می‌کند.
مقرون به صرفه‌تر و به طور گسترده تری در دسترس است
شیر گاو یک گزینه سالم برای بودجه شماست، زیرا در مقایسه با شیر‌های گیاهی مقرون به صرفه‌تر است. هزینه نیم گالن (حدود ۱.۹ لیتر) شیر گاو در بیشتر فروشگاه‌های مواد غذایی حدود ۵۰ درصد کمتر از نیم گالن شیر جو دوسر است.
شیر جو دوسر و سایر شیر‌های گیاهی نیز به اندازه شیر لبنی به طور گسترده در دسترس نیستند. در حالی که صنعت شیر گیاهی در حال رشد است، شیر گیاهی هنوز تنها بخش کوچکی از کل بازار شیر را تشکیل می‌دهد.
شاخص گلیسمی پایین تری دارد
شیر گاو دارای شاخص گلیسمی (معیاری برای سرعت افزایش قند خون پس از مصرف غذا) بسیار پایین تری نسبت به شیر جو دوسر است:
شیر گاو دارای شاخص گلیسمی پایین است که بسته به نوع آن (کم چرب، پر چرب و غیره) از ۲۵ تا ۳۹ متغیر است.
شیر جو دوسر دارای شاخص گلیسمی متوسط است که بسته به شیرین شده بودن و میزان قند اضافه شده متفاوت است.
شیر گاو گزینه خوبی برای کسانی است که سعی در مدیریت قند خون خود دارند، مانند افراد مبتلا به دیابت.
بیشتر بخوانید: بهترین خوراکی برای پوکی استخوان
در نسخه‌های بدون لاکتوز موجود است
لاکتوز یک قند طبیعی است که در لبنیات یافت می‌شود، اما در شیر گیاهی (مانند شیر جو دوسر) وجود ندارد. برخی افراد نمی‌توانند لاکتوز را به طور کامل هضم کنند. برای افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند، این می‌تواند به معنای ایجاد نفخ و گاز بعد از نوشیدن شیر گاو باشد.
شیر بدون لاکتوز، شیر گاوی است که لاکتوز آن حذف شده است. شیر گاو بدون لاکتوز همچنان حاوی سایر مواد مغذی موجود در شیر است.
چه کسانی باید از شیر گاو پرهیز کنند؟
افرادی که به شیر یا لبنیات آلرژی دارند، باید از شیر گاو پرهیز کنند. سیستم ایمنی بدن آنها به محصولات لبنی واکنش نشان می‌دهد و ممکن است علائمی مانند کهیر، ناراحتی معده، استفراغ، مدفوع خونی و حتی شوک آنافیلاکسی (یک واکنش آلرژیک تهدید کننده زندگی) را تجربه کنند.
افراد دیگری که ممکن است بخواهند از شیر گاو پرهیز کنند یا حداقل آن را در حد اعتدال بنوشند عبارتند از:
نوجوانان و جوانانی که مستعد آکنه هستند
افراد مبتلا به سایر بیماری‌های پوستی مانند اگزما
افراد مبتلا به بیماری‌های التهابی
افراد حساس به کازئین
افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز
شما ممکن است شیر گیاهی را به شیر گاو ترجیح دهید اگر:
رژیم غذایی وگان را دنبال می‌کنید
به یک گزینه با ماندگاری طولانی نیاز دارید
نگرانی‌های اخلاقی در مورد کشاورزی دارید
اگر تصمیم به عدم نوشیدن شیر گاو دارید، مطمئن شوید که پروتئین، کلسیم، ویتامین‌ها و سایر مواد مغذی ضروری را از دیگر منابع غذایی به اندازه کافی دریافت می‌کنید.
نکات کلیدی
شیر گاو برخی فواید سلامتی دارد که ممکن است از شیر جو دوسر و سایر شیر‌های گیاهی برتر باشد، از جمله اینکه منبع پروتئین کامل است و قند افزوده ندارد.
شیر گاو به طور طبیعی سرشار از پروتئین، کلسیم و ویتامین‌های ضروری از جمله ویتامین ب ۱۲ است.
بیشتر مردم می‌توانند بدون هیچ مشکلی از شیر گاو لذت ببرند، اگرچه برخی افراد ممکن است به شیر آلرژی داشته باشند یا عدم تحمل لاکتوز داشته باشند.
منبع: عصر ایران
source