انرژی ناشی از برخورد شهاب‌سنگ ۱۰,۰۰۰ ساله در چین، معادل ۴۰ بمب اتم بوده است

تیمی از دانشمندان شواهدی کشف کرده‌اند که نشان می‌دهد برخورد یک سیارک عظیم در حدود ۱۰ هزار سال پیش در استان گوانگ‌دونگ در جنوب چین، دهانه‌ای بزرگ و قابل توجه ایجاد کرده است؛ یعنی زمانی که بشر در مرحله‌ای از رشد و توسعه سریع قرار داشت.

دهانه جینلین (Jinlin) که در نزدیکی شهر ژاوچینگ واقع شده، پنجمین محل تأییدشده‌ی برخورد شهاب‌سنگ در چین و نخستین مورد شناسایی‌شده در بخش جنوبی این کشور محسوب می‌شود. این دهانه‌ی کاسه‌ای‌شکل و شیب‌دار حدود ۹۰۰ متر قطر دارد و به گفته دانشمندان، توسط جرمی فرازمینی با قطر تقریبی ۳۰ متر ایجاد شده است.

این جرم با برخورد خود انفجاری به اندازه ده‌ها بمب اتمی آزاد کرده است. پژوهشگران باور دارند که این برخورد عظیم تأثیری عمیق بر محیط اطراف گذاشته، مناظر طبیعی را دگرگون کرده و حتی ممکن است بر اکوسیستم‌های محلی نیز اثر گذاشته باشد.

دهانه جینلین دیدگاه تازه‌ای از برخوردهای شهاب‌سنگی دوران پیشاتاریخ ارائه می‌دهد

بر اساس مقاله‌ای که در نشریه Matter and Radiation at Extremes منتشر شده، دهانه جینلین در پی برخورد یک شهاب‌سنگ بزرگ شکل گرفته است. چن مینگ، پژوهشگر مرکز تحقیقات پیشرفته علم و فناوری فشار بالا و از نویسندگان این مطالعه، توضیح داد که انرژی آزادشده در این برخورد معادل ۶۰۰ هزار تُن TNT بوده که قدرت تخریبی آن با حدود ۴۰ بمب اتمی هیروشیما برابری می‌کند.

مینگ یادآور شد که برخوردی به این شدت در آن دوران می‌توانست اثرات چشمگیری بر جمعیت‌های انسانی و محیط زیست اطراف بگذارد. با وجود آنکه برخورد شهاب‌سنگ‌ها می‌تواند در هر نقطه‌ای از زمین رخ دهد، بسیاری از دهانه‌های باستانی به مرور زمان در اثر جابجایی‌های تکتونیکی، فرسایش سطحی و تحولات زمین‌شناسی از بین رفته یا پنهان شده‌اند. همان‌طور که South China Morning Post گزارش داده، تاکنون حدود ۲۰۰ دهانه برخوردی در سراسر جهان شناسایی شده است و از میان آن‌ها تنها ۵ مورد در چین به طور قطعی تأیید شده‌اند.

تا پیش از این، هر چهار دهانه‌ی تأییدشده‌ی دیگر در چین در شمال‌شرق این کشور قرار داشتند، از جمله دهانه‌های بایجی‌فِنگ در استان جیلین (۲۰۲۳) و هایلین در استان هیلونگ‌جیانگ (۲۰۲۴). اقلیم گرمسیری تا نیمه‌گرمسیری جنوب چین، همراه با بارندگی‌های سنگین، گرما و رطوبت بالا، باعث تسریع در هوازدگی شیمیایی می‌شود و سابقه طولانی فعالیت‌های تکتونیکی و ماگمایی در این منطقه، فرسایش زمین را دوچندان کرده است.

گرانیت و ساختارهای شیشه‌ای تأیید می‌کنند که دهانه جنوب چین حاصل برخورد شهاب‌سنگ است

برای اطمینان از اینکه این ساختار واقعاً در اثر برخورد یک سیارک شکل گرفته، پژوهشگران نمونه‌هایی از کوارتز به‌دست‌آمده از محل را مورد تجزیه‌وتحلیل قرار دادند تا به دنبال ویژگی‌های تغییرشکل صفحه‌ای بگردند. این ویژگی‌ها، لایه‌های میکروسکوپی از جنس شیشه هستند که زمانی تشکیل می‌شوند که شبکه بلوری یک کریستال در اثر فشار و دمای بسیار بالا خرد شود.

این پدیده تنها در شرایط بسیار شدید ناشی از یک برخورد شهاب‌سنگ قابل ایجاد است و در محیط طبیعی زمین نمی‌تواند رخ دهد. پژوهشگران تأکید کرده‌اند که کشف این الگوهای تغییرشکل میکروسکوپی در کوارتز، مدرکی قطعی و غیرقابل انکار بوده که نشان می‌دهد دهانه جینلین بر اثر برخورد یک جرم آسمانی شکل گرفته است.

این کشف نه‌تنها نگاه تازه‌ای به تاریخچه برخوردهای شهاب‌سنگی زمین ارائه می‌دهد، بلکه می‌تواند به درک بهتر از چگونگی تأثیر چنین رویدادهایی بر محیط زیست و حتی مسیر تکامل انسان در دوران باستان کمک کند.