رونمایی از پارچه‌های هوشمند که با لمس و فشار برای سربازان پیام می‌فرستند

استارتاپی برخاسته از دانشگاه رایس، در حال تبدیل پارچه‌های معمولی به ابزارهای پوشیدنی ارتباطی است. شرکت Actile Technologies که به دست دانشجوی دکترای این دانشگاه، بارکلی جومت و استاد راهنمایش، دنیل پرستون، بنیان‌گذاری شده، بستری از پارچه‌های هوشمند ساخته که به‌جای صدا و تصویر، از حس لامسه برای انتقال داده استفاده می‌کند.

بارکلی جومت می‌گوید: «هر وسیله‌ای در اطراف ما در تلاش است تا توجه چشم و گوش‌مان را جلب کند. ما می‌خواستیم روشی بسازیم که بدون افزودن بار حسی تازه، اطلاعات را منتقل کند.»

در این فناوری، زبان طبیعی لمس به کار گرفته می‌شود تا لباس‌ها خود به رسانه‌ای زنده برای انتقال پیام تبدیل شوند.

ایده نخست در آزمایشگاه نوآوری پرستون در دانشگاه رایس شکل گرفت؛ جایی که پژوهش در مرز میان علم مواد، مکانیک سیالات و رباتیک جریان دارد. جومت در رساله دکترای خود روی رباتیک نرم و چگونگی تعامل پارچه با بدن انسان کار می‌کند. او همراه با پرستون راه‌هایی توسعه داد تا منسوجات از طریق مواد سبک و انعطاف‌پذیر بتوانند بازخوردهایی مانند فشار، ضربه یا تغییر دما را منتقل کنند.

پرستون، استاد مهندسی مکانیک، می‌گوید: «یکی از فناوری‌هایی که از دل این پژوهش بیرون آمد چیزی است که ما آن را منطق سیال می‌نامیم. به جای مدارهای الکترونیکی، از جریان و فشار هوا درون پارچه برای ایجاد سیگنال استفاده می‌کنیم.»

به این ترتیب، پارچه‌ها هم مقاوم‌تر می‌شوند و هم در شرایطی که الکترونیک از کار می‌افتد، قابل استفاده باقی می‌مانند.

با پشتیبانی آزمایشگاه Liu Idea برای نوآوری و کارآفرینی در دانشگاه رایس، جومت این ایده را در سال ۲۰۲۴ به کسب‌وکاری تجاری تبدیل کرد و Actile را راه انداخت.

پیام‌های خاموش برای سربازان

لباس‌های تولیدی Actile از بیرون شبیه یونیفرم‌های عادی یا لباس ورزشی هستند، اما درون آن‌ها شبکه‌ای پنهان از کانال‌های هوا و الیاف رسانا قرار دارد. این ساختار امکان می‌دهد تا لباس پیام‌هایی لمسی بفرستد که بدن بلافاصله آن‌ها را درک کند، بدون نیاز به دیدن یا شنیدن.

جومت توضیح می‌دهد: «اگر یونیفرم بتواند با ضربه‌ای نرم به شانه یا فشاری کوتاه به بازو جهت حرکت را نشان دهد، دیگر نیازی نیست سرباز به صفحه‌نمایش نگاه کند. بازخورد بی‌صدا، فوری و کاملا سازگار با محیط است.»

تمرکز اولیه شرکت بر کاربردهای نظامی است. در میدان نبرد، جایی که دید و صدا محدودند، این فناوری می‌تواند فرمان‌های رمزگذاری‌شده و بی‌صدا را منتقل کند.

پرستون می‌گوید: «هدف ما کاهش بار ذهنی نیروهای رزمی است. سربازان امروزی زیر بمباران اطلاعات قرار دارند. اگر بخشی از این بار را به حس لامسه منتقل کنیم، چشم و گوش‌شان آزاد می‌شود تا روی مأموریت تمرکز کنند.»

Actile تاکنون توجه زیادی جلب کرده است. این شرکت یکی از فینالیست‌های برنامه شتاب‌دهنده DIANA وابسته به ناتو است که تا سقف ۴۰۰ هزار یورو بودجه ارائه می‌دهد. همچنین پس از پیروزی در مرحله نخست، در برنامه xTechSearch 9 ارتش آمریکا نیز رقابت می‌کند.

این استارتاپ پیش‌تر از برنامه One Small Step دانشگاه رایس و برنامه I-Corps بنیاد ملی علوم آمریکا، هر کدام ۵۰ هزار دلار کمک مالی دریافت کرده است.

فراتر از میدان نبرد

Actile اکنون با بخش ورزشی دانشگاه رایس همکاری می‌کند تا کاربردهای این فناوری در ورزش را بررسی کند. بازخوردهای لمسی ظریف می‌تواند به ورزشکاران در بهبود حرکات، افزایش سرعت واکنش و تسریع روند ریکاوری کمک کند.

جومت می‌گوید: «فناوری‌ای که می‌تواند سربازی را در میدان راهنمایی کند، همان‌قدر می‌تواند به ورزشکار کمک کند تا سریع‌تر بهبود یابد، کارآمدتر حرکت کند یا آگاهی بهتری از بدن و محیطش داشته باشد.»

کاربردهای آینده این فناوری فراتر از ورزش است و به حوزه‌هایی چون امداد و نجات، ایمنی صنعتی و توانبخشی پزشکی گسترش می‌یابد.

Actile همچنین در حال توسعه سامانه‌های گرمایشی و سرمایشی مبتنی بر پارچه است که می‌تواند از کارکنان در شرایط سخت محیطی محافظت کند یا راحتی لباس‌های ایمنی و فضایی را افزایش دهد.