نقد فیلم Haunted Mansion | کاخ جن زده

این اولین بار نیست که دیزنی جاذبه پارک‌های خود را به فیلم بلند تبدیل می‌کند. به لطف چنین تصمیمی بود که فرنچایز «دزدان دریایی کارائیب» تولید شد. اما در سال ۲۰۰۳، دیزنی چیزی مشابه با دزدان دریایی را امتحان کرد و فیلمی به نام «عمارت متروکه» با بازی ادی مورفی منتشر شد. این فیلم در آن زمان موفقیت چندانی نداشت، اما در طول سال‌ها، مخاطبان و منتقدان نسبت به آن نرم‌تر شدند. اما این نگاه مثبت به حدی بود که دیزنی در نهایت به فکر یک بازسازی افتاد. به همین دلیل است که نسخه جدید آن فیلم در سال ۲۰۲۳ منتشر شد. اکنون در بررسی زیر به شما می‌گوییم که این فیلم چگونه بوده است؛ پس با نقد فیلم Haunted Mansion همراه ویجیاتو باشید.

خلاصه داستان فیلم: مادر مجردی به نام گبی (روزاریو داوسون) و پسر نه ساله‌اش تراویس (چیس دیلون) به یک املاک قدیمی نقل مکان می‌کنند و سعی دارند زندگی جدیدی را در اینجا شروع کنند. اما به سرعت مشخص می‌شود که به دلیل فراوانی ارواح، زندگی در اینجا تقریبا غیرممکن است. برای خلاص شدن از شر آنها، این خانواده به افراد بسیار زیادی مراجعه می‌کنند که با هم یک تیم جن‌گیری بسیار غیرمعمول را تشکیل می‌دهند.

بیایید فوراً بگوییم که تنها عناصر وحشت درون این فیلم نمایش ارواح با ترفندهای بصری است. پس هیچ کس در اینجا سعی نمی‌کند بی جهت شما را بترساند؛ بالاخره این فیلم دارای رتبه PG-13 است، بنابراین حتی کودکان (با همراهی والدین خود) می‌توانند آن را تماشا کنند. باید توجه داشت سازندگان این اثر سینمایی در عوض نمایش یک فضای وحشتناک، سعی می‌کنند کهکشانی از بازیگران درخشان و کاریزماتیک را به مخاطب نمایش دهند. اما مشکل این است که فیلمنامه به آنها اجازه نمی‌دهد کاملاً شخصیت خود را شکل دهند.

ساختار فیلمنامه از اساس متزلزل است. داستان سعی می‌کند چندین طرح و خط زمانی را به طور همزمان با هم ترکیب کند، اما در نهایت نمی‌تواند هیچ یک از آنها را به نقطه اوج رضایت بخشی برساند. اتفاقات کافی در داستان فیلم وجود دارد، اما گاهی در حین تماشا فراموش می‌کنید که چگونه و چرا همه چیز ناگهان به سمت و سویی مختلف می‌رود. بنابراین متاسفم برای همه بازیگران با استعدادی که مجبور شدند در ساختن چیزی به این سطحی و غیر اصولی شرکت کنند.

با این حال، دیزنی با پولی که دارد، قطعاً می‌تواند بهای تولید چنین چیزی را با حضور بازیگران فراوان بپردازد. به هر حال در روزگاری که این کمپانی نماد کودک و خانواده برای نابودی و به خون کشیده شدن کودکان مظلوم غزه دو میلیون دلار خرج می‌کند، برایش سخت نیست پولش را برای تولید یک اثر بلاک‌باستر ضعیف نیز خرج کند.

اما در دنیایی که خانه‌های جن زده برای دهه‌ها جزء اصلی سینمای ترسناک بوده‌اند، برداشت جاستین سیمین به عنوان کارگردان این اثر از داستان کلاسیک یک عمارت خالی از سکنه تلاش می‌کند چشم‌اندازی تازه به این ژانر ارائه دهد. ولی در نهایت فیلم از استفاده کامل از پتانسیل خود کوتاهی می‌کند. فیلمساز تلاش می‌کند تا تعادل مناسبی بین لحن ترسناک، کمدی و داستان سرایی ایجاد کند، اما این در فیلم به یک انسجام کامل نرسیده است.

شاید بگویید نرسیدن به انسجام کامل یعنی چه؟! خب بیایید به این پرسش این گونه جواب دهیم که یکی از گیج کننده ترین جنبه‌های Haunted Mansion هویت نامشخص آن است. این فیلم در تلاش است تا تعادلی منسجم بین ترسناک و کمدی پیدا کند و در نتیجه تناقض لحنی ایجاد می‌شود که در برخی مواقع دردسرساز است. توجه داشته باشید در حالی که لحظاتی از وحشت در لحن فیلم وجود دارد که کمی مخاطب را به سمت تنش می‌برد، اما اغلب همین تنش به سرعت توسط لحن کمدی اجباری فیلم نابود می‌شود و تعلیق ایجاد شده تا آن مرحله را تضعیف می‌کند.

بدیهی است که این فیلم هرگز قرار نبود به یک اثر ترسناک کامل متمایل شود، اما همچنان با مشکل هویتی دست و پنجه نرم می‌کند که به سختی می‌توان از آن خلاص شد. گاهی اوقات، شوخ طبعی فیلم با تکیه بر تمسخرهای خسته و شیطنت‌های بی‌معنا موجود در لحن کار بی‌موقع به نظر می‌رسد. اگر فیلم عناصر تیره‌تر خود را در آغوش می‌گرفت و به لحن جدی‌تری پایبند بود، به‌طور بالقوه می‌توانست تجربه‌ای جذاب‌تر و به یاد ماندنی‌تر خلق کند.

در چنین آثاری یک نکته همیشه مهم است؛ قلب هر داستان خانه جن زده خوب در کشف رازهای آن نهفته است. فیلم Haunted Mansion نیز در ابتدا خطوط داستانی جذابی را تنظیم می‌کند و به نظر می‌خواهد در تاریخ ارواح و رازهایی که آنها را به عمارت گره می‌زند، کندوکاو کند. اما متأسفانه، فیلم به این وعده‌ها عمل نمی‌کند و حفره‌های داستانی و پرسش‌هایی بی‌پاسخ باقی می‌گذارد. به نظر می‌رسد که فیلمنامه در تلاش است تا پایان‌های شلوغی را به هم گره بزند و این مخاطبان را ناراضی می‌‌کند.

سرعت فیلم نیز در ناامیدی کلی ایجاد شده پس از تماشای آن نقش دارد. در برخی مواقع، روایت طولانی‌تر می‌شود و زمان اجرای ۹۰ دقیقه‌ای را بسیار طولانی‌تر می‌کند. از سوی دیگر، برخی از نکات داستانی عجله دارند و پتانسیل فیلم را برای ترساندن واقعی و توسعه شخصیت سلب می‌کنند. یک خط داستانی متعادل‌تر و متفکرانه‌تر می‌توانست به فیلم اجازه دهد تا به طور طبیعی‌تر پیش برود و تأثیر عمیق‌تری بر مخاطبانش بگذارد.

البته باید این را نیز گفت که این اثر سینمایی شکست خورده در دل خود برخی جنبه‌های مثبت نیز دارد. برای مثال از همان ابتدا، Haunted Mansion با فضای وهم آور و صحنه‌های بصری جذابش شما را به دنیای خود می‌کشاند. طراحی صحنه نیز در اکثر لحظات فیلم زیباست و جوهر یک عمارت رو به زوال پر از ارواح و اسرار را خوب به تصویر می‌کشد. استفاده از نور و سایه‌های کم به تعلیق می‌افزاید و باعث می‌شود هر خراش و خش‌خش پارچه مانند یک حضور موجود پنهان در پس‌زمینه احساس شود. نگاه دقیق کارگردان به جزئیات در این جنبه‌ها می‌درخشد، و او با موفقیت یک محیط واقعی شبح‌وار در ابتدای فیلم ارائه می‌دهد.

از سوی دیگر بازیگران فیلم Haunted Mansion بدون شک یکی از نقاط قوت آن است. از بازیگران اصلی تا مکمل همه با به تصویر کشیدن شخصیت‌های تک‌بعدی تسخیر شده و عجیب و غریب، به داستان ناچیز فیلم عمق بهتری می‌بخشند. برای نمونه دیدن دنی دویتو در این فیلم در کنار جیمی لی کورتیس و ویونا رایدر با استعداد و حتی اوون ویلسون واقعاً جالب بود.

با این حال، پاشنه آشیل فیلم در رشد نابرابر شخصیت‌های آن نهفته است. در حالی که برخی از شخصیت‌ها توجهی را که شایسته آن هستند دریافت می‌کنند، برخی دیگر تک‌بعدی به نظر می‌رسند، و باعث می‌شود که مخاطبان از اهمیت آن‌ها برای طرح متقاعد نشوند. فقدان قوس‌های شخصیتی مناسب و کاوش در پس‌زمینه‌های آن‌ها مانع از سرمایه‌گذاری احساسی مخاطب در رویدادهای در حال وقوع می‌شود و احساس وابستگی واقعی به سرنوشت شخصیت‌ها را به چالش می‌کشد.

پس در پایان باید گفت: فیلم Haunted Mansion یا عمارت متروکه به کارگردانی جاستین سیمین، تلاش می‌کند تا جانی تازه به ژانر خانه جن زده ببخشد، اما در نهایت نتوانسته است به پتانسیل خود عمل کند. علیرغم جلوه‌های بصری خیره‌کننده، بازیگران با استعداد و فضایی وهم‌آور، فیلم به دلیل رشد نابرابر شخصیت، فقدان هویت روشن، معماهای حل‌نشده و مسائل مربوط به سرعت روایت دچار لغزش می‌شود.

اگرچه این فیلم ممکن است برای طرفداران داستان‌های خانه‌های خالی از سکنه و محیط‌های جن زده جذاب باشد، اما در نهایت نمی‌تواند به عنوان یک فیلم برجسته در این ژانر معرفی شود. در نتیجه عمارت متروکه دیزنی مانند اقدامات سیاسی اخیر این کمپانی، تبدیل به یک گام اشتباه و در قاب سینما تبدیل به اثری فراموش‌شدنی می‌شود که فاقد قدرت خاصی برای به جا گذاشتن اثری ماندگار است.