وقتی ترکیب شیر مادر همراه با رشد نوزاد تغییر می‌کند

به گزارش شفقنا زندگی به نقل از ایرنا، هفته جهانی ترویج تغذیه با شیر مادر هم‌زمان با سراسر جهان، با شعار «تغذیه با شیر مادر؛ اولویت امروز، سلامت فردا» در دستور کار نظام سلامت کشور قرار گرفته و هدف از برگزاری هفته جهانی ترویج تغذیه با شیر مادر، ارتقای سطح آگاهی عمومی درباره مزایای تغذیه انحصاری با شیر مادر، حمایت از مادران شیرده، بهبود شاخص‌های تغذیه نوزادان و تقویت نقش مشارکت بین‌بخشی در این زمینه است.

روزهای این هفته با عناوین «استفاده حداکثری از رسانه‌ها و فضای مجازی در آموزش مادران و خانواده»، «مشاوره شیردهی به عنوان اولویت در حفظ، حمایت و ترویج تغذیه با شیر مادر»، «ترویج تغذیه با شیر مادر، ایجاد محیط سالم»، «اولویت تغذیه با شیر مادر و سلامت خانواده»، «حمایت از تغذیه با شیر مادر از دیدگاه مدیران و کارفرمایان»، «حمایت سیاستگذاران سلامت از تغذیه با شیر مادر» و «نظارت مستمر بر شرکت‌های تولیدکننده شیر خشک و فرآورده‌های جایگزین» نامگذاری شده است.

تحقیقات و مقالات متعدد تاکید کرده اند که ترکیب شیر مادر به طور پویا با رشد نوزاد تغییر می‌کند و هیچ شیر مصنوعی قادر به تقلید کامل آن نیست؛ تطبیق پویای ترکیبات شیر با نیازهای نوزاد نشان می‌دهد شیر مادر همزمان با رشد نوزاد، تغییرات قابل توجهی در ترکیباتش ایجاد می‌کند تا نیازهای تغذیه‌ای، ایمنی و تکاملی او را در هر مرحله از رشد تأمین کند؛ در دوران نوزادی شیر اولیه (آغوز) سرشار از آنتی بادی و پروتئین است؛ در جهش‌های رشدی نیز میزان چربی شیر افزایش می‌یابد تا انرژی مورد نیاز برای رشد سریع را فراهم کند.

پس از شروع غذای کمکی در آغاز ۶ ماهگی نیز غلظت آنتی‌بادی ها و چربی شیر افزایش می یابد تا سیستم ایمنی نوزاد را تقویت کند.

دکتر نرجس توکلی کیا مدیر جوانی جمعیت و سلامت خانواده معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا درباره اهمیت تغذیه کودکان با شیر مادر گفت: در هفته جهانی تغذیه با شیر مادر قرار داریم و شعار امسال «تغذیه با شیر مادر، اولویت امروز و سلامت فردا» است؛ شیر مادر، امنیت غذایی را برای شیرخوار ایجاد می‌کند و در توصیه‌های دینی و مذهبی نیز به اهمیت شیر مادر تاکید شده است، اهمیت شیر مادر در سلامت خانواده و جامعه بر کسی پوشیده نیست .

وی با بیان اینکه تغذیه با شیر در پیشگیری از سوء تغذیه کودکان مهم است تأکید کرد: شیر مادر تغذیه کامل و طبیعی است و تمام مواد مغذی مورد نیاز نوزاد را تامین می‌کند، به طوری که به مادران توصیه می‌کنیم در ۶ ماه اول زندگی نوزاد هیچ ماده غذایی حتی آب به کودک ندهند و شیرخوار، تغذیه انحصاری با شیر مادر داشته باشد.

توکلی کیا، تقویت ایمنی نوزاد را از دیگر مزایای شیر مادر عنوان کرد و گفت: آنتی بادی‌هایی که از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می‌شود او را در برابر بیماری‌هایی مانند اسهال، عفونت تنفسی، گوش درد و برخی بیماری‌های دیگر ایمن می‌کند؛ همچنین کودک کمتر دچار حساسیت و آسم می‌شود و شیر مادر در پیشگیری از آلرژی‌ها نیز برای کودکان موثر است.

مدیر جوانی جمعیت و سلامت خانواده معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: تحقیقات نشان داده است فرزندانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، از بهره هوشی بالاتری برخوردارند؛ همچنین تحقیقات نشان داده که تغذیه با شیر مادر موجب پیشگیری از چاقی، اضافه وزن و دیابت نوع ۲ در بزرگسالی می‌شود.

شیر مادر برای کودک به عنوان مسکن طبیعی عمل می‌کند

به گفته وی، هضم آسان شیر مادر از دیگر فوایدی است که برای کودکان دارد و در مقام مقایسه شیر مادر نسبت به شیر خشک به راحتی در دسترس است و نوزاد می‌تواند از آن استفاده کند؛ کودکانی که از شیر مادر استفاده می‌کنند یبوست و دل درد کمتری دارند و همچنین شیر مادر خطر سندروم مرگ ناگهانی کودک را کاهش می‌دهد.

توکلی کیا، رشد مناسب فک و دندان‌ها بر اثر مکیدن و شیر خوردن را از دیگر فواید شیر مادر برای کودکان عنوان کرد و گفت: همچنین تقویت ماهیچه‌های دهان، رشد صحیح فک و دندان نیز از دیگر مزایای آن است.

به گفته وی، شیر مادر به عنوان مسکن طبیعی برای کودک عمل می‌کند، همچنین احتمال بیماری‌های مزمن از جمله سرطان‌ها در افرادی که از شیر مادر در کودکی تغذیه کرده‌اند کاهش می‌یابد.

وی افزود: کودکانی که از شیر مادر استفاده می‌کنند از آنجا که شیر مادر غنی از اسیدهای چرب مفید است رشد مغز، بینایی و توانایی یادگیری بهتری دارند و این امر در تکامل آنان در کودکی نقش خواهد داشت، افرادی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند در بزرگسالی کمتر دچار اضطراب می‌شوند.

وی با اشاره به رابطه عاطفی بین مادر و فرزند نیز گفت: پیوند عاطفی بر اثر شیر دادن با مادر ایجاد می‌شود و موجب آرامش و اعتماد کودک می‌شود.

به گفته توکلی کیا، شیر دادن برای مادران نیز فوایدی دارد از جمله اینکه شیر دادن موجب انقباض رحم و کاهش خونریزی پس از زایمان می‌شود و کمک می‌کند مادر پس از زایمان خونریزی کمتری داشته باشد، همچنین به کالری سوزی در بدن مادر کمک می‌کند و مادر زودتر می‌تواند به وزن پیش از زایمان برگردد .

کاهش خطر سرطان پستان و تخمدان در بانوانی که به فرزندان خود شیر داده‌اند

به گفته این پزشک، کاهش خطر سرطان‌ها از جمله خطر سرطان پستان و تخمدان در بانوانی که به فرزندان خود شیر داده‌اند مشاهده شده است، همچنین هورمون‌های اکسی توسین که در اثر شیردهی در بدن مادر ترشح می‌شود موجب سلامتی بیشتر بدن او خواهد شد، همچنین افزایش اعتماد به نفس مادر و کاهش استرس از دیگر فواید شیردادن است.

وی شیر مادر را یک تغذیه رایگان و به صرفه عنوان کرد و گفت: این تغذیه راحت‌تر در اختیار کودک قرار می‌گیرد و فواید زیست محیطی و اجتماعی نیز دارد و به جامعه نیز کمک بسیار می‌کند.

توکلی کیا افزود: تهیه شیر خشک، وسایل بسته‌بندی، حمل و نقل، مشکلاتی را به محیط زیست تحمیل می‌کند، مصرف شیر مادر می‌تواند از این موضوع نیز، پیشگیری کند.

مدیر جوانی جمعیت و سلامت خانواده معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، شیر مادر را تغذیه پایدار عنوان کرد و گفت: کاهش هزینه‌های درمان در بزرگسالی، کاهش هزینه بستری مادر و کودک ، همه این هزینه‌ها می‌تواند به سلامت خانواده و جامعه کمک کند.

در زمان بحران نیز شیر مادر در دسترس کودک است و می‌تواند تغذیه مفیدتری باشد.

وی با بیان اینکه در زمان بحران نیز شیر مادر در دسترس کودک است و می‌تواند تغذیه مفیدتری باشد، گفت: در دوران کرونا که حساسیت‌های بسیاری وجود داشت، مادران و کودکان که با شیر مادر تغذیه می‌کردند مشکلات کمتری داشتند، چرا که نیاز به تهیه شیر خشک و استفاده از لوازم شیشه شیر و غیره وجود نداشت.

وی تاکید کرد: خداوند شیر مادر را با ترکیب هوشمندانه در اختیار شیرخوار قرار داده است، آنتی بادی های بدن مادر در شیر مادر به نوزاد منتقل می‌شود ، آنزیم‌ها و هورمون‌های موجود در شیر مادر، در شیر خشک وجود ندارد.

وی تأکید کرد: یکی از حقوق فرزند بر مادر این است که به او شیر دهد و در مبانی اسلام نیز بر ضرورت شیر خوردن ۲ سال کودکان تاکید شده است و همانطور که فرزند بر پدر و مادر خود حق دارد، والدین هم بر فرزند خود حق دارند و باید این حق فرزند که همان بهره مندی از نعمت شیر مادر است، ادا شود.