چرا نباید PS5 خود را مدام روشن بگذاریم؟

همه‌ی ما دوست داریم در کم‌ترین زمان ممکن به بازی کردن برسیم. اما مدام روشن گذاشتن PS5 به چند دلیل کار اصلا خوبی نیست. شاید با وجود ویژگی «حالت استراحت» (رست مود) خاموش کردن کامل کنسول PS5 مدام از ذهن برود، اما نگه داشتن کنسول در این حالت برای مدت طولانی هم، منطقی و به صرفه نیست. برای این‌که عمر PS5 شما کم نشود، بهتر است این مقاله را بخوانید.

یکی از کارهایی که برای محافظت کنسول بازی خود از فرسودگی بهتر است انجام دهید، کامل خاموش کردن آن است. فراموش نکنید که هر گاه با PS5 خود کاری ندارید، حتما آن را خاموش کنید. اما دلیل این توصیه اکید ما چیست؟ در ادامه هفت دلیل اصلی که ثابت می‌کنند نباید کنسول PS5 خود را مدام روشن بگذاریم را با هم مرور می‌کنیم.

1- کنسول PS5 بیش از حد داغ می‌شود

روشن ماندن طولانی مدت پلی استیشن 5 می‌تواند منجر به داغی بیش از حد این کنسول شود. بیش از حد داغ شدن (یا Overheating) دو تاثیر روی کنسول بازی خواهد داشت. تاثیر اول که موقتی هم هست، باعث می‌شود کنسول خاموش شود تا دمای پردازنده‌های آن به حالت عادی برگردند. سیستم هوشمند کنسول PS5 برای کنترل صدمات احتمالی داغی بیش از حد به قطعات، آن را خاموش می‌کند. تاثیر دوم که همیشگی است، در نتیجه‌ی به موقع عمل نکردن همین سیستم هوشمند رخ می‌دهد. ممکن است کنسول پیش از صدمه دیدن خاموش نشود و این یک ضربه‌ی غیرقابل جبران به دستگاه بازی شما خواهد بود.

با این‌که کنسول شما احتمالا بعد از مدتی خود به خود خاموش خواهد شد، اما روشن گذاشتن آن در حالی که یک بازی در حال اجرا است کار صحیحی نیست. وقتی یک بازی در حال اجرا یا حتا در پس زمینه باز باشد، دستگاه می‌تواند دچار اشتباه محاسباتی شود و برای پردازش تصاویر بازی، پرقدرت به کار بیفتد. اگر این شرایط برای مدت طولانی ادامه پیدا کند، می‌تواند صدمات زیادی به PS5 بزند.

داغی بیش از حد تنها در صورتی رخ می‌دهد که کنسول خود را در فضای مناسبی قرار نداده باشید. فضای بسته بدون تهویه‌ی مناسب بیشترین ضرر را به PS5 وارد می‌کند. اگرچه سیستم تهویه داخلی کنسول از قدرت خنک‌کنندگی مناسبی برخوردار است، در صورت قرار داشتن در یک محیط بسته و یا گرم‌تر از معمول، جوابگو نخواهد بود. به همین خاطر پیشنهاد می‌شود برای وقتی که می‌خواهید طولانی مدت به بازی کردن بپردازید، کنسول خود را در محیطی با تهویه و دمای مناسب قرار دهید. برخی تمهیدات اضافی مثل استفاده از خنک‌کننده‌های جانبی (فن‌های اکسترنال) می‌توانند به سیستم تهویه کنسول کمک کنند. اما استفاده از آن‌ها ضروری نیست.

2- روشن گذاشتن PS5 = مصرف برق بیشتر

روشن ماندن PS5 یعنی مصرف برق بیشتر. مصرف برق بیشتر یعنی هزینه بیشتر. طبق اعلام سونی، کنسول پلی استیشن 5 استاندارد دیسک‌خور نسل اول، حداکثر 350 وات و پلی استیشن 5 دیجیتال 340 وات ساعت برق مصرف می‌کنند. با این حال، عمده‌ی بازی‌ها با چیزی بین 150 تا 250 وات توان اجرا می‌شوند. اگرچه این عدد به نظر کم می‌رسد، اما می‌تواند طی چند روز به صورت تصاعدی افزایش پیدا کند. میزان مصرف کنسول در صورت روشن ماندن طولانی مدت هم زیاد می‌شود. با بالا رفتن دمای قطعات و پردازنده‌ی کنسول، سیستم خنک‌کننده با قدرت بیشتری به کار می‌افتد و علاوه بر قطعات، سیستم تهویه هم برق بیشتری مصرف می‌کند.

مصرف برق وقتی که تلویزیون را هم روشن بگذارید و رها کنید بیشتر می‌شود. اغلب تلویزیون‌ها و نمایشگرهای مدرن امروزی حدودا 175 وات ساعت برق مصرف می‌کنند. روشن نگه داشتن PS5 در طول روز می‌تواند بین 6 تا 10.8 کیلووات برق مصرف کند.

در حال حاضر بهای برق مصرفی خانگی در ایران (طبق تعرفه مصوب نیمه دوم سال 1402 که ظاهرا در سال جدید تغییری نداشته) برای هر کیلووات ساعت 5472 ریال است. این یعنی روشن گذاشتن PS5 برای طولانی مدت به طور میانگین هر روز 50000 ریال هزینه‌ی برق تولید می‌کند. اگر کنسول خود را به مدت یک ماه خاموش نکنید، باید فقط برای روشن ماندن PS5 خود آخر ماه حدودا 150 هزار تومان قبض برق بدهید. البته بهای برق مصرفی مشترکین پرمصرف هم به صورت تصاعدی افزایش می‌یابد. بنابراین روی عددی بالاتر حساب کنید.

3- دانلود ناخواسته دیتای بازی یا به‌روزرسانی

با افزایش قیمت اینترنت طبیعی است که بخواهید مصرف داده را مدیریت کنید. اگر کنسول PS5 خود را مدام روشن بگذارید، احتمال دریافت خودکار دیتای بازی یا به‌روزرسانی را هم بیشتر کرده‌اید. در حالی که می‌توانید در تنظیماتِ کنسول دانلود خودکار را در حالت استراحت (رست مود) غیرفعال کنید، چنین تنظیماتی برای وقتی که PS5 کاملا روشن است وجود ندارد. بنابراین ممکن است کنسولی که به حال خود رها کرده‌اید، مشغول خوردن حجم اینترنت گران‌قیمتی باشد که برای خانه گرفته‌اید!

برای جلوگیری از این کار، می‌توانید اتصال اینترنت را قطع کنید. اما با توجه به این‌که بازی کردن حالا بدون اتصال به اینترنت هیچ لطفی ندارد، این کار عجیب و دورازذهنی است. به علاوه، بهتر نیست به جای این‌که هر بار می‌خواهید کنسول را روشن رها کنید به تنظیمات رفته و اینترنت را قطع کنید، چند کلید ساده را فشار دهید و PS5 را خاموش کنید؟

اما برای جلوگیری از به‌روزرسانی خودکار بازی‌ها یک گزینه در تنظیمات وجود دارد. می‌توانید در تنظیمات کنسول خود مشخص کنید که به‌روزرسانی‌ها تنها زمانی که می‌خواهید دانلود شوند. اما این هم می‌تواند به قیمت به‌روزنبودن بازی‌هایی که دوست دارید تمام شود. البته منطقی است که در ایران حتما گزینه دانلود خودکار به‌روزرسانی‌های PS5 را غیرفعال کنید.

به علاوه خاموش کردن کنسول می‌تواند به شما در مدیریت دانلودها هم کمک کند. هر گاه PS5 را روشن می‌کنید یک اعلان روی صفحه نمایش داده می‌شود که به شما می‌گوید چه چیزهایی در حال دانلود یا در صف دانلود هستند. به همین ترتیب می‌توانید دانلودهای غیرضروری و ناخواسته را همان ابتدا متوقف کنید.

4- مدام روشن گذاشتن PS5 و جذب گرد و غبار

تقریبا هیچ خانه یا دفتر کاری نیست که از گرد و غبار در امان باشد. کنسول بازی هم مثل همه‌ی لوازم الکترونیک و برقی دیگر، با ورود گرد و غبار ممکن است آسیب ببیند. قبل‌تر درباره‌ی داغ شدن بیش از حد دستگاه گفتیم، اما باید بدانید که بین گرد و غبار و داغ شدن، رابطه‌ی مستقیمی وجود دارد. ذرات معلق در هوا، یکی از اصلی‌ترین دلایل نزدیک شدن PS5 به مرحله‌ی داغی بیش از حد هستند. اگر حیوان خانگی دارید، موی آن‌ها را هم در نظر بگیرید و اجازه ندهید بیش از حد به دستگاه بازی شما نزدیک شوند. گرد و غبار و ذرات دیگر، روزنه‌های ورود و خروج هوا را تنگ و مسدود می‌کنند و بر عملکرد سیستم تهویه تاثیر می‌گذراند. اما روشن ماندن PS5 چه ربطی به جذب گرد و غبار دارد؟

ربطش در واقع در سیستم مکشی است که هوای خارج را به داخل کنسول می‌کشد تا آن را خنک کند. طبیعتا با این مکش تنها هوای خنک وارد کنسول نمی‌شود و گرد و غبار و ذرات معلق، از جمله موهای ریز حیوان خانگی هم به داخل کشیده می‌شوند. قطعا هر چه بیشتر کنسول روشن بماند، احتمال آن‌که دریچه‌های تهویه آن با گرد و غبار مسدود شوند هم بیشتر می‌شود.

در شهرهای خشک‌تر و نزدیک به کویر ایران مثل یزد، اصفهان و… این موضوع باید جدی‌تر گرفته شود. بهتر است هر چند وقت یک بار، با جدا کردن پوسته‌های PS5 به تمیز کردن آن اقدام کنید. بعد از جدا کردن پوسته (که کار راحتی است) گرد و غبار زیر آن را تمیز کنید و در صورت امکان با یک مکنده یا دمنده نسبتا قوی، از کنار حفاظ خنک‌کننده، گرد و غبار اطراف فن را بزدایید.

5- قطع ناگهانی برق به دیتای بازی صدمه می‌زند

بله دیتای بازی‌های PS5 هم ممکن است خراب شود. اتفاقی که می‌تواند به از دست رفتن بازی شما بیانجامد. البته همیشه می‌توانید بازی را دوباره دانلود و بازنصب کنید. اما اگر پشتیبان نداشته باشید، پیشروی خود در بازی را از دست خواهید داد. اگر دقت کرده باشید وقتی در حال نصب بازی هستید پلی استیشن از شما می‌خواهد که دستگاهتان را خاموش نکنید. این تقاضا حتما دلیلی دارد.

وقتی سیستم در حال نگارش داده‌ها روی دیسک است، قطع شدن جریان برق موجب از دست رفتن آن می‌شود. به علاوه ممکن است به دیسک هم صدمه وارد شود و  عمر آن کاهش پیدا کند. این اتفاق همیشه ممکن است بیفتد. اما وقتی که PS5 را روشن گذاشته‌اید و کنسول به صورت خودکار دیتای یک بازی را دانلود کرده و همزمان موقع نصب آن به دلیل قطع ناگهانی برق خاموش می‌شود، دیگر کاری از شما ساخته نیست.

این را هم در نظر بگیرید که ممکن است یک نفر در غیاب شما PS5 را از برق بکشد، چون فکر می‌کند خاموش است! بنابراین هرگز ریسک نکنید و حداقل زمانی که خودتان در محل حضور ندارید دستگاه بازی را روشن نگذارید.

6- عمر سخت‌افزاری PS5 هدر می‌رود

هر سخت‌افزاری یک عمر مفید دارد که به کیفیت ساخت و مهندسی قطعات آن وابسته است. کنسول‌های پلی استیشن قطعا از باکیفیت‌ترین و ماندگارترین دستگاه‌های الکترونیکی عصر ما هستند. اما چرا باید عمر PS5 را با روشن گذاشتن بیهوده و مداوم هدر بدهید؟

مطمئنا کنسول PS5 چندین و چند سال عمر خواهد کرد. اما دقت کنید که یک کنسول PS5 که پنج سال عمر دارد، با یک کنسول که پنج سال کار کرده متفاوت است. این دو دستگاه اصلا مثل هم نیستند و استهلاک یکی از دیگری بسیار بیشتر است.

وقتی به کنسول خود نیاز ندارید آن را خاموش کنید و اجازه دهید قطعات استراحت کنند. در غیر این صورت، شاید مجبور شوید خیلی زودتر از معمول دست به تعمیر یا تعویض قطعات داخلی کنسول بزنید. اتفاقی که دارایی شما را از قیمت می‌اندازد و همچنین تجربه خودتان از بازی‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

7- بالا رفتن بیهوده زمان بازی

شاید به نظر شما کم‌اهمیت و حتا مسخره باشد، اما زمانی که به هر بازی اختصاص می‌دهیم برای گیمرها اهمیت زیادی دارد. نه تنها برای گیمرها، که برای سازندگان بازی و شرکت‌های ناشر و پلی استیشن هم مهم است. گزارش‌های آخر سال آمار و ارقام بازی گواه این ادعا هستند. بهتر است مراقب تعداد ساعاتی که به یک بازی اختصاص می‌دهید باشید. این رقم باید واقعی باشد.

وقتی PS5 خود را مدام روشن بگذاریم و در همین حین یک بازی هم در حال اجرا باشد، زمان بازی بالا می‌رود. اگر همزمان آنلاین و به شبکه‌ی پلی استیشن (PSN) متصل باشیم هم این زمان ثبت و ضبط خواهد شد. پس اگر می‌خواهید آمار دقیقی از تعداد ساعاتی که به هر بازی اختصاص داده‌اید به جای بگذارید، حتما دستگاه بازی خود را خاموش کنید. البته طبیعتا می‌توانید بازی در حال اجرا را ببندید، اما در این صورت هم، ممکن است نتوانید از جایی که قبلا بوده‌اید بعدا بازی را ادامه دهید. در این شرایط، بهترین کار استفاده از حالت استراحت (رست مود) است.

به جای روشن گذاشتن PS5 از رست مود استفاده کنید!

اگر هیچ راهی جز روشن گذاشتن دستگاه بازی به ذهنتان نمی‌رسد، یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کنسول برای شما ساخته شده است! وقتی مجبورید برای حفظ پیشروی یا از سر گرفتن بازی بالافاصله بعد از فشردن کلید PS روی دوال‌سنس کنسول را روشن بگذارید، از «حالت استراحت» یا «رست مود» (Rest Mode) استفاده کنید. در این حالت کنسول اجرای بازی را متوقف می‌کند اما آن را به طور کامل نمی‌بندد. مصرف برق کنسول هم در این حالت به حدود 1.5 وات کاهش می‌یابد. و به علاوه PS5 می‌تواند به صورت خودکار بازی یا به‌روزرسانی دانلود کند.

حالت استراحت به ویژه برای زمانی که می‌خواهید دیتای حجیم یک بازی بزرگ را دانلود کنید (از طریق دانلود شبانه) به کار می‌آید. البته می‌توانید برای جلوگیری از هدر رفتن حجم بسته اینترنتی خود، دانلود خودکار در رست مود را غیرفعال کنید. حتا می‌توانید در تنظیمات، اتصال اینترنت در رست مود را هم غیرفعال کنید. در هر حالت، قرار دادن PS5 در رست مود، بهتر از روشن گذاشتن آن است.