واکنش نشان به اظهارات رسول جلیلی (موافق فیلترینگ)؛ موفقیت‌ها نتیجه محدودیت‌ها نیستند

رسول جلیلی رییس پیشین دانشگاه صنعتی شریف اخیرا در یک برنامه تلویزیونی ظاهرا به عنوان موافق فیلترینگ شرکت و اظهار نظر کرده بود. این عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی، در این برنامه تلویزیونی گفته بود که هرجا سرویس داخلی خوبی راه‌اندازی شده، محدودیت‌ها برای سرویس‌های خارجی به چشم نیامده‌اند! اظهارات رسول جلیلی واکنش مسیریاب نشان را به همراه داشت. نشان در بیانیه‌ای، پیشنهاد کرده به جای انتساب دستاوردهای شرکت‌های خصوصی به سیاست‌های محدودکننده، دلایل واقعی این محدودیت‌ها شفاف‌سازی شوند.

جلیلی مدعی شده بود که آمارها، گویای آن است که حداقل 70 درصد هزینه فیلترشکن‌ها توسط «دشمنان» پرداخت می‌شود. او همچنین اظهار داشت که سازندگان این فیلترشکن‌ها «مرتب خود را با ابزارهای موردنیاز روزمره ما منطبق می‌کنند.» او در برنامه به اضافه یک شبکه سوم سیما (28 آبان 1403)، اضافه کرد: «موتور جستجو را نمی‌توان یک لحظه هم از مردم گرفت. ما موتور جستجوی داخلی نداریم. این کوتاهی را داشته‌ایم. بعد هم آیا یک موتور جستجو مثل گوگل می‌توانیم بسازیم؟ نمی‌توانیم بسازیم.» او این اظهارات را در پاسخ به سوال مجری که پرسیده بود چرا جلوی انتشار فیلترشکن‌ها گرفته نمی‌شود مطرح کرد. جلیلی در ادامه گفته بود:

[اپلیکیشن] ویز را با نشان خوب جایگزین کردیم. آمازون را با برخی از سرویس‌های داخلی خیلی خوب جایگزین کردیم. جای یوتیوب، آپارات را داریم و مردم هم راضی هستند. یعنی هر جا سرویس داخلی خوب توانستیم فراهم کنیم، حس محدودسازی رقیب خارجی اتفاق نیفتاد.

او در ادامه خاطرنشان می‌کند که «نشان را مردم به مسئولین شناساندند». به نظر می‌رسد رسول جلیلی به محدود کردن سرویس‌های خارجی و جایگزین کردن آن‌ها با سرویس‌های داخلی اعتقاد دارد. اعتقادی که البته در فضای استارتاپی کشور چندان پرطرفدار نیست. به عنوان مثال پیش از این «بازار» نسبت به این رویه انتقاد کرده و خواستار رفع فیلتر گوگل پلی شده بود.

بیانیه نشان در واکنش به اظهارات رسول جلیلی

بیانیه نشان در پاسخ به اظهارات جلیلی حاوی چند نکته‌ی مهم است. تیم نقشه و مسیریاب نشان در ابتدای این بیانیه، خطاب به آقای جلیلی تصریح می‌کند: «سیاست‌های محدودکننده شما و هم‌فکرانتان در فضای مجازی، منجر به تحمیل هزینه‌های چند هزار میلیارد تومانی به کاربران ایرانی شده است. امروز 70 تا 80 درصد کاربران اینترنت در ایران مجبور به استفاده از فیلترشکن‌هایی هستند که امنیت بخش قابل توجهی از آن‌ها مشخص نیست.» نشان «افت شدید امنیت موبایل‌های کاربران»، «حملات گسترده زیرساختی به کسب و کارهای آنلاین» و «هدر رفت زمان میلیون‌ها نفر برای دسترسی به پلتفرم‌های کاربردی و موردعلاقه‌شان» را از نتایج مستقیم و غیرمستقیم فیلترینگ برشمرده است.

این بیانیه در ادامه خواستار شفاف‌سازی ارتباط منافع شخصی با شرکت‌های مجری محدودسازی شده و نوشته است:

پیشنهاد می‌کنیم به جای انتساب دستاوردهای شرکت‌های خصوصی به سیاست‌های محدودکننده، دلایل واقعی این محدودیت‌ها و ارتباط منافع شخصی با شرکت‌های مجری محدودسازی شفاف‌سازی شود.

نشان خاطرنشان می‌کند که این سرویس «پیش از اعمال فیلترینگ ویز نیز با میلیون‌ها کاربر فعال در حال سرویس‌دهی بود.» همچنین این شرکت مدعی شده که «امروز در رقابت آزاد با گوگل‌مپس مسیر رشد خود را دنبال می‌کند.» در این بیانیه همچنین آمده است:

ادعای شما مبنی بر اینکه فیلترینگ به رشد خدمات داخلی منجر شده، نشان‌دهنده نگاه نادرست شما به مفهوم و ارزش «رقابت» است.

نشان معتقد است که این سیاست‌ها به جای ایجاد فرصت «زمینه‌ساز کاهش اعتماد به خدمات داخلی شده» است. همچنین «روی دیگر این سکه» که جلیلی و هم‌فکرانش علاقه‌ای به دیدن آن ندارند از نظر نشان این است که «پلتفرم‌های ایرانی توانایی حضور در بازارهای بین‌المللی را نداشته و سال‌هاست یک سقف شیشه‌ای در مقابل رشد منطقه‌ای و بین‌المللی آن‌ها قرار گرفته است».

متن کامل بیانیه نشان را در تصویر زیر می‌خوانید: