انواع جراحی های شانه مجموعه‌ای از روش‌های درمانی است که برای رفع آسیب‌ها و اختلالات مختلف در مفصل شانه به کار می‌رود. این جراحی‌ها می‌توانند به درمان مشکلاتی مانند پارگی روتاتور کاف، آرتروز شانه، اختلالات مفصلی و آسیب‌های ناشی از ضربه‌های شدید کمک کنند.
در این متن روش انجام انواع جراحی در قسمت شانه، مزایا و معایب آن‌ها و همچنین دوره بهبودی پس از جراحی را به طور کامل بررسی کرده‌ایم. اگر با مشکلات شانه دست‌وپنجه نرم می‌کنید و به دنبال راه‌حل‌های درمانی مناسب میگردید، پیشنهاد می‌کنیم این نوشتار را تا انتها دنبال کنید.
انواع جراحی‌های شانه؛ از جراحی‌های ساده تا پیچیده
جراحی‌های شانه طیف گسترده‌ای از روش‌ها را در بر می‌گیرند که باتوجه‌به نوع آسیب و شرایط بیمار انتخاب می‌شوند. از روش‌های کم تهاجم و ساده تا جراحی‌های پیچیده و بازسازی‌های بزرگ، هر کدام برای درمان مشکلات خاصی از شانه طراحی شده‌اند. در این بخش به بررسی انواع جراحی‌های شانه خواهیم پرداخت.
ترمیم روتاتور کاف
ترمیم روتاتور کاف یکی دیگر از انواع جراحی های شانه است. در واقع روتاتور کاف به مجموعه‌ای از چهار تاندون گفته می‌شود که نقش مهمی در حرکت و پایداری مفصل شانه ایفا می‌کنند. آسیب به این تاندون‌ها، معمولاً به دلیل استفاده بیش از حد، ضربات مستقیم یا فرایند طبیعی پیری رخ می‌دهد و می‌تواند باعث درد و محدودیت حرکتی شود.
دوره بهبودی پس از ترمیم روتاتور کاف به عوامل مختلفی از جمله سن بیمار، شدت آسیب و روش جراحی بستگی دارد. به طور معمول، بازگشت کامل عملکرد شانه بین ۶ تا ۹ ماه طول می‌کشد. فیزیوتراپی نیز نقش مهمی در تسریع روند بهبودی و بازیابی قدرت و دامنه حرکتی شانه دارد.
آرتروسکوپی شانه
آرتروسکوپی شانه یکی دیگر از روش‌های جراحی کم تهاجمی است که برای درمان طیف گسترده‌ای از مشکلات شانه، از جمله پارگی‌های روتاتور کاف، سندرم گیرافتادگی شانه و آرتروز شانه به کار می‌رود. در این روش، جراح با بهره‌گیری از یک دوربین کوچک (آرتروسکوپ) و ابزارهای جراحی مخصوص، از طریق برش‌های بسیار کوچک، به بررسی و درمان مشکلات داخل مفصل شانه می‌پردازد. در برخی موارد، برای درمان دقیق‌تر از فناوری‌های پیشرفته مانند نیز استفاده می‌شود که مزایای زیادی چون کاهش زمان بهبودی و درد کمتر برای بیمار دارد.
به دلیل کمتر تهاجمی بودن جراحی آرتروسکوپی شانه نسبت به جراحی‌های باز، دوره بهبودی در این روش معمولاً کوتاه‌تر است و بیمار می‌تواند به‌سرعت به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد. پس از جراحی، انجام فیزیوتراپی نقش بسیار مهمی در بازگرداندن دامنه حرکتی و قدرت شانه دارد.
جراحی تعویض مفصل شانه
هنگامی که مفصل شانه به دلیل آسیب‌هایی نظیر آرتروز شدید یا شکستگی‌های پیچیده به‌شدت تخریب می‌شود، جراحی تعویض مفصل شانه به‌عنوان یک گزینه درمانی مؤثر مطرح می‌شود. این روش درمانی به‌ویژه برای افرادی که درد شدیدی در شانه تجربه می‌کنند و درمان‌های غیرجراحی برای آن‌ها مؤثر نبوده، توصیه می‌شود.
پس از عمل تعویض مفصل شانه بیمار نیازمند یک دوره بهبودی چندماهه است. در این دوره، استفاده از اسلینگ برای محدودکردن حرکات شانه و انجام جلسات فیزیوتراپی برای تقویت عضلات و افزایش دامنه حرکتی شانه، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
جراحی ترمیم لابروم فوقانی (SLAP)
آسیب‌های SLAP معمولاً در اثر حرکات تکراری یا ضربه‌های شدید به این مفصل رخ می‌دهند. این آسیب‌ها به بافت غضروفی حلقوی اطراف حفره گلنوئید (کاسه شانه) که لابروم نام دارد، آسیب می‌رسانند.
دوره نقاهت پس از جراحی SLAP معمولاً بین ۳ تا ۶ ماه طول می‌کشد. در این مدت، بیمار تحت برنامه فیزیوتراپی تخصصی قرار می‌گیرد تا دامنه حرکتی شانه افزایش یافته و قدرت عضلانی آن بازیابی شود.
جراحی تعویض مفصل شانه به روش معکوس
در مواردی که آسیب‌های جدی به روتاتور کاف یا دیگر بخش‌های مفصل شانه وارد شده باشد، جراحی تعویض مفصل شانه به روش معکوس ممکن است ضروری باشد. این روش به ویژه برای بیمارانی که به آرتروز مبتلا هستند و در نتیجه عملکرد روتاتور کاف آن‌ها به‌شدت مختل شده است، مناسب است.
جراحی تعویض مفصل شانه به روش معکوس، جراحی پیچیده‌تری نسبت به سایر انواع جراحی های شانه است؛ بنابراین، دوره نقاهت و بهبودی پس از عمل ممکن است طولانی‌تر باشد. انجام فیزیوتراپی پس از جراحی برای تقویت عضلات شانه و بازگرداندن دامنه حرکتی مفصل، امری ضروری است.
جراحی ترمیم آسیب‌های مفصل آکرومیوکلاویکولار
آسیب به مفصل آکرومیوکلاویکولار (AC Joint) معمولاً بر اثر ضربات مستقیم یا حوادث ورزشی رخ می‌دهد و می‌تواند منجر به درد شدید و محدودیت حرکتی در شانه شود.
مدت‌زمان بهبودی پس از جراحی ترمیم مفصل AC معمولاً بین ۳ تا ۶ ماه است. بیمار باید از آویز بازو استفاده کند و تحت نظر فیزیوتراپیست به تمرینات ورزشی خاص بپردازد تا دامنه حرکتی شانه به تدریج بازیابی شود.
مزایا و معایب جراحی‌های شانه
در ادامه به بررسی مزایا و معایب انواع جراحی های شانه خواهیم پرداخت:
| نوع جراحی | مزایا | معایب |
| جراحی ترمیم روتاتور کاف | کاهش درد و بهبود عملکرد شانه | زمان بهبودی طولانی، ریسک عفونت و لخته خون |
| آرتروسکوپی شانه | برش‌های کوچک، بهبودی سریعتر و درد کمتر | نیاز به جراحی باز در موارد خاص، ریسک عفونت |
| جراحی ترمیم SLAP | بازگشت به ورزش، مؤثر برای آسیب‌های جدی | زمان بهبودی طولانی، خطر آسیب به اعصاب |
| جراحی ترمیم دیسلوکاسیون شانه | بهبودی کامل و بازگشت به عملکرد قبلی | زمان بهبودی طولانی، ریسک آسیب به اعصاب و عفونت |
| جراحی یخ‌زدگی شانه | کاهش درد و بهبود حرکات شانه | امکان عود مشکل یخ‌زدگی، محدودیت در دامنه حرکتی |
| جراحی ترمیم مفصل AC | بازسازی مفصل آکرومیوزا، تقویت رباط‌ها | درد بلندمدت، امکان عوارض مانند التهاب و عفونت |
| جراحی تعویض مفصل شانه | بهبود عملکرد و کاهش درد برای آرتروز پیشرفته | ریسک بالای عوارض جراحی، نیاز به فیزیوتراپی |
| عمل کتف با لیزر | برش‌های کم، بهبودی سریعتر و درد کمتر | نیاز به تجهیزات خاص، محدودیت در درمان آسیب‌های شدید |
دوره بهبودی بعد از جراحی شانه چقدر است؟
دوره بهبودی بعد از جراحی شانه بسته به نوع جراحی و شرایط فردی می‌تواند متفاوت خواهد بود. به‌طورکلی هرچه جراحی پیچیده‌تر و تهاجمی‌تر باشد، زمان بهبودی نیز بیشتر خواهد بود. برای اکثر افراد، دوره بهبودی کامل ممکن است بین ۳ تا ۶ ماه طول بکشد، در حالی که برخی جراحی‌ها مانند عمل با لیزر ممکن است تنها چند هفته زمان ببرد تا بیمار به شرایط عادی بازگردد.
اهمیت درمان به موقع و انتخاب روش صحیح جراحی توسط متخصص
درمان به‌موقع و انتخاب روش جراحی مناسب شانه توسط متخصص ارتوپد از اهمیت بالایی برخوردار است. تأخیر در درمان می‌تواند منجر به پیچیده‌تر شدن مشکل و نیاز به جراحی‌های گسترده‌تر شود. انتخاب روش جراحی مناسب به نوع آسیب، شدت آن، سن بیمار و شرایط کلی او بستگی دارد.
برای آسیب‌های سطحی‌تر، جراحی‌های کم تهاجمی مانند آرتروسکوپی اغلب انتخاب مناسبی است، در حالی که در آسیب‌های شدیدتر، ممکن است جراحی باز یا تعویض مفصل ضروری باشد. انتخاب درست روش جراحی می‌تواند به بهبودی سریعتر، کاهش درد و بازگشت عملکرد طبیعی شانه کمک کند.
جمع‌بندی
در نهایت باید بگوییم که انجام انواع جراحی های شانه (بسته به وضعیت بیمار و تشخیص پزشک) به بهبود عملکرد این مفصل و کاهش درد کمک می‌کنند. انتخاب نوع جراحی به‌شدت آسیب، شرایط فردی و نظر پزشک بستگی دارد و در این راستا، مشاوره با یک متخصص مجرب بسیار ضروری است.
دکتر بهامین عطار، جراح و فوق تخصص ارتوپد، با سال‌ها تجربه در زمینه جراحی‌های شانه می‌تواند شما را در انتخاب بهترین روش درمانی یاری کند. برای مشاوره و اطلاعات بیشتر، به سایت dr-bahaminattar.com مراجعه کنید./۴۱۵۳۲۳
source