12 تیر 1404 ساعت 17:41
کشف شگفت‌انگیز قدیمی‌ترین لباس جهان در مصر! این لباس ۵۰۰۰ ساله مدت‌ها در توده‌ای پارچه پنهان بود. با جزئیات لباس تارخان در این مقاله آشنا شوید.
تصور کنید لباسی آن‌قدر خوش‌شانس باشد که از گزند زمان، غارتگران مقبره‌ها و فراموشی محض جان سالم به در ببرد و پس از ۵۰۰۰ سال، رازهای مد و هنر یک تمدن باستانی را برای ما فاش کند. این داستان شگفت‌انگیز «لباس تارخان» گنجینه‌ای از کتان است که عنوان قدیمی‌ترین لباس دوخته‌شده جهان را به خود اختصاص داده است؛ لباسی که برای دهه‌ها در میان توده‌ای از پارچه‌های کهنه نادیده گرفته شده بود.
از توده‌ای پارچه تا گنجی در موزه
سفر این لباس از دل تاریخ در سال ۱۹۱۳ آغاز شد، زمانی که باستان‌شناس مشهور سر فلیندرز پتری، در حال کاوش در یک گورستان باستانی در منطقه «تارخان» مصر در جنوب قاهره بود. او در یک مقبره بزرگ مستطیلی شکل (مسطبه) با توده‌ای عظیم از پارچه‌های کتانی مواجه شد که به نظر می‌رسید توسط غارتگران مقبره در گذشته به گوشه‌ای پرتاب شده بود.
پتری این مجموعه پارچه را به بریتانیا منتقل کرد، اما هیچ‌کس به اهمیت واقعی آن پی نبرد. این گنجینه بی‌نظیر تا سال ۱۹۷۷ در انبار باقی ماند تا اینکه کارشناسان موزه ویکتوریا و آلبرت در لندن با دقتی موشکافانه متوجه شدند که در میان آن پارچه‌ها، یک لباس کامل و دوخته‌شده وجود دارد. این لحظه تاریخ پوشاک را برای همیشه تغییر داد.
نگاهی دقیق‌تر به لباس تارخان
لباس تارخان که اکنون در موزه باستان‌شناسی مصری پتری در لندن نگهداری می‌شود، یک پیراهن ساده با یقه‌ای به شکل V است. این لباس از سه قطعه کتان بافته‌شده با دست ساخته شده و روی آستین‌ها و بالاتنه آن، پلیسه‌های ریز و ظریفی (شبیه پیلی‌های باریک) به چشم می‌خورد که نشان‌دهنده هنر خیاطی پیشرفته در آن دوران است.
این لباس صرفا یک تکه پارچه که به دور بدن پیچیده شود نیست، بلکه یک لباس کاملا برش‌خورده، طراحی‌شده و دوخته‌شده است. همین ویژگی آن را به اولین و قدیمی‌ترین لباس جهان در نوع خود تبدیل می‌کند. اگرچه قسمت پایینی لباس از بین رفته و مشخص نیست که یک پیراهن بلند بوده یا کوتاه، اما کارشناسان معتقدند این لباس برای یک زن جوان و باریک‌اندام طراحی شده بود.
این لباس باستانی چه رازی را فاش می‌کند؟
آزمایش‌ها نشان داده‌اند که این لباس قبل از قرار گرفتن در مقبره، پوشیده شده و علائم ساییدگی دارد. این یعنی لباس تارخان تنها برای مراسم تدفین ساخته نشده، بلکه بخشی از کمد لباس یک فرد ثروتمند در ۵۰۰۰ سال پیش بوده و در زندگی روزمره از آن استفاده می‌شده است.
سالم ماندن پارچه برای هزاران سال یک اتفاق بسیار نادر است. این لباس به باستان‌شناسان کمک می‌کند تا تکنیک‌های نساجی و تولید پارچه را در سپیده‌دم شکل‌گیری تمدن مصر باستان بهتر درک کنند.
با بررسی آثار هنری به جا مانده از آن دوران، مشخص شده است که افراد دیگر نیز لباس‌هایی مشابه لباس تارخان به تن می‌کرده‌اند. این نشان می‌دهد که این سبک لباس در زمان خود کاملا مُد و رایج بوده است.
آزمایش‌های تاریخ‌گذاری رادیوکربن، قدمت قدیمی‌ترین لباس جهان را با اطمینان بین ۳۴۸۲ تا ۳۱۰۲ سال پیش از میلاد مسیح تأیید کرده‌اند. لباس تارخان تنها یک تکه پارچه کهنه نیست، بلکه پیوندی ملموس با زندگی، هنر و صنعت انسان‌هایی است که در آغاز یکی از بزرگ‌ترین تمدن‌های تاریخ می‌زیسته‌اند.
source